هوشمندی شبکه برق کشور با وجود استخراج گسترده رمزارزها فقط ادعا است!
با وجود توسعه سامانههای هوشمند و نصب گسترده کنتورهای دیجیتال، همچنان شناسایی مزارع غیرمجاز استخراج رمزارز در کشور به گزارشهای مردمی وابسته است؛ این وضعیت نشان میدهد میان ادعای «هوشمندی شبکه برق» و عملکرد واقعی آن، فاصلهای جدی وجود دارد.
به گزارش خبرنگار سیتنا، با وجود ادعای گسترده شرکت توانیر در مقابله با مزارع غیرمجاز استخراج رمزارز، همچنان بخش بزرگی از شبکه برق کشور درگیر مصرف پنهان و بیرویه ماینرهاست؛ موضوعی که به گفتهی خود مدیران برق، سالهاست فشار شدیدی بر شبکه توزیع وارد کرده است.
اما پرسش اساسی این است: چرا با وجود تجهیزات هوشمند، کنتورهای دیجیتال و سیستمهای پایش مصرف، شرکت برق هنوز قادر نیست ماینرهای غیرمجاز را از طریق الگوی مصرف تشخیص دهد و از مردم میخواهد تخلفات را گزارش کنند؟
۱. «ایران چهارمین کشور استخراجکننده رمزارز در جهان است»
اکبر حسنبکلو، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران، اعلام کرده است که ایران چهارمین کشور بزرگ در زمینه استخراج رمزارز است و حدود ۱۳ میلیون ایرانی در این بازار فعالیت دارند.
نکته انتقادی: وقتی شرکت برق از این حجم گسترده استخراج و مصرف مطلع است، چرا هنوز آمار دقیق مشترکین صنعتی یا خانگیِ دارای مصرف غیرعادی استخراج نمیشود؟ آیا سامانههای هوشمند قرائت کنتور (AMI) و پایش بار مصرفی فقط برای مشترکان کوچک فعال است؟ این آمارها نشان میدهد شرکت برق از ابعاد مسئله آگاه است، اما فاقد ابزار مؤثر برای شناسایی سیستمی متخلفان است.
۲. «در استان تهران تاکنون ۱۰۴ مزرعه غیرمجاز کشف شده است»
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران همچنین گفته است که تاکنون ۱۰۴ مزرعه غیرمجاز کشف و بیش از ۱۴۶۵ دستگاه ضبط شده است.
نکته انتقادی: این رقم در برابر ۴۲۷ هزار ماینر فعال در کشور رقم بسیار ناچیزی است. اگر کشف تنها چند صد دستگاه در یک استان، دستاورد تلقی میشود، پس سامانههای پایش و کنترل بار دقیقاً چه کارکردی دارند؟ شرکت برق باید پاسخ دهد که چرا تشخیص مصرفهای غیرطبیعی با فناوریهای موجود انجام نمیشود و کشفها عمدتاً با گزارش مردمی است.
۳. «بیش از ۹۵ درصد از این دستگاهها از برق غیرمجاز استفاده میکنند»
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران اعلام کرده که ۹۵ درصد دستگاههای کشفشده از برق غیرمجاز استفاده میکنند.
نکته انتقادی: این آمار نشان میدهد ماینرها مستقیماً به شبکه متصلاند، بدون کنتور. اما سؤال اینجاست که چگونه شبکهای که با حسگرها و تابلوی کنترل بار مجهز است، افت ناگهانی ولتاژ یا اضافهبار را در نقاط مشخص تشخیص نمیدهد؟ این ضعف در رصد فنی شبکه، پرسشی جدی درباره کارایی سیستمهای نظارتی شرکت برق ایجاد میکند.
۴. «شهرستانهای پاکدشت، ملارد، فیروزکوه و... بیشترین مزارع غیرمجاز را دارند»
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران افزوده که شهرستانهای اطراف تهران بیشترین مزارع غیرمجاز را دارند.
نکته انتقادی: با توجه به تمرکز این مناطق بر صنایع و کارگاههای کوچک، قابل پیشبینی بود که مصرف برق در این نواحی افزایش یابد. اما آیا شرکت برق هیچ تحلیل پیشدستانهای از الگوی مصرف نواحی صنعتی نداشته است؟ نبود سیستم هشدار هوشمند در این مناطق، نشان از ضعف برنامهریزی منطقهای در مدیریت بار دارد.
۵. «سارقان برق از روشهایی مانند حفر تونل و دفن دستگاهها استفاده میکنند»
حسنبکلو تأکید کرد که متخلفان از روشهای پیچیده برای پنهانکاری استفاده میکنند.
نکته انتقادی: درست است که برخی روشها پیچیدهاند، اما در نهایت مصرف برق افزایش مییابد و این افزایش باید در شبکه قابلمشاهده باشد. پنهانکاری فیزیکی نباید بهانهای برای ضعف در رصد دادههای مصرف باشد. شرکت برق اگر از الگوریتمهای دادهکاوی استفاده کند، میتواند مصرف غیرطبیعی را حتی بدون حضور میدانی شناسایی کند.
۶. «برخی متخلفان با نفوذ در مراجع مسیر قانونی را تغییر دادهاند»
مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران اشاره کرد که برخی افراد با نفوذ مانع برخورد قانونی شدهاند.
نکته انتقادی: این بخش از سخنان مدیرعامل اگر صحت داشته باشد، بسیار نگرانکننده است و نشان میدهد مسئله فقط فنی نیست، بلکه بخشی از شبکه فساد اداری و نفوذ نیز در ماجرا دخیل است. اما شرکت برق به جای افشای عمومی، چه اقدام شفاف و حقوقی برای پیشگیری از این نفوذها انجام داده است؟
۷. «مردم موارد مشکوک را گزارش دهند»
در پایان، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران از مردم خواست موارد مشکوک را از طریق سامانه پیامکی اعلام کنند.
نکته انتقادی: درخواست از مردم برای کشف ماینر، نشانه ضعف ساختاری در سیستم نظارت است. وقتی میلیونها کنتور هوشمند در کشور نصب شده، اتکا به گزارش مردمی بهجای تحلیل دادهها، بیانگر عقبماندگی فنی شرکت برق در مدیریت شبکه هوشمند است. در واقع، مردم بهجای سامانه، نقش سیستم پایش را ایفا میکنند.
در مجموع، سخنان مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران بیش از آنکه پاسخگوی وضعیت موجود باشد، بازتابدهندهی ناتوانی ساختاری در تشخیص مصرف غیرمجاز است. اگر شبکه برق کشور واقعاً «هوشمند» است، نباید برای شناسایی ماینرها نیاز به گزارش مردمی یا عملیات پلیسی باشد.
ضعف در تحلیل دادههای مصرف، نبود شفافیت در آمار واقعی و اتکای بیش از حد به برخوردهای نمایشی، نشان میدهد که چالش ماینرها بیشتر نتیجهی مدیریت سنتی در عصر دیجیتال است تا صرفاً تخلف چند متقلب.
انتهای پیام
گزارش از سارا استوار
افزودن دیدگاه جدید