انتقاد از شروع مجدد پروژه فیبرنوری در دولت چهاردهم با همان روش ناموفق گذشته!

فرامرز رستگار، دبیر و نایب‌ رئیس هیأت‌مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سیتنا با انتقاد از وضعیت پیشرفت پروژه‌ دسترسی فیبرنوری (FTTH)، از توقف چند ماهه این پروژه در ماه‌های اخیر به بهانه اصلاح رویه، ولیکن شروع مجدد آن با همان روش ناموفق قبلی، خبر داد.

رستگار مشکلات عمده روش قبلی را به شرح ذیل تشریح کرد:
۱- هدایت اپراتورها برای سرمایه گذاری در شهرهای کوچک و  عدم حمایت از طرح های سرمایه گذاری در کلان شهرها به ویژه تهران، 
۲- نبودن تعرفه منطقی و عادلانه برای این خدمات که سرمایه گذاری را فاقد توجیه اقتصادی نشان می‌داد.
۳- مدل برنامه‌ریزی بر اساس خانوار تحت پوشش، با این تصور اشتباه که فاصله زمانی تکمیل مسیر تا نقطه اتصال، کمتر از یک ماه خواهد بود.

رستگار افزود: آمارهایی که به‌ عنوان "خانوار تحت پوشش" اعلام می‌شود (برای مطابقت دادن با مدل برنامه)، بیانگر تحقق اتصال که هدف اصلی از پروژه و قرار گرفتن این خدمت در سر سفره مردم است، نمی باشد و موجب گمراهی و بی اعتمادی در افکار عمومی برای این سرویس شده است.

رستگار گفت: پروژه دسترسی فیبرنوری در دولت سیزدهم با روش فوق پیش می‌رفت که همواره مورد انتقاد این سندیکا بود، ولی با آغاز به کار دولت جدید و وزارت دکتر ستار هاشمی، رویکرد پروژه مورد بازبینی قرار گرفت. به‌درستی تشخیص داده شد که روش قبلی پاسخگو نیست، چرا که در آن صرفاً نزدیک شدن شبکه به کاربران، معیار پیشرفت طرح تلقی می‌شد و اتصال واقعی به متقاضیان از دغدغه ها نبود.

پس از شش ماه توقف و یا رکود در اجرای پروژه فیبرنوری، برنامه ای شبیه به همان روش شکست خورده قبلی در دستور کار قرار گرفته است.

وی ادامه داد: این مسئله باعث توقفی چند ماهه در پروژه شد تا روش جدیدی جایگزین شود تا هم تکلیف متقاضیان این خدمات روشن شود و هم تولیدات داخلی بدانند که نیازمندی‌های از ابتدا تا انتهای پروژه چیست تا طبق آن ظرفیت سازی نمایند، اما متأسفانه پس از نزدیک به شش ماه توقف و یا رکود در اجرا، برنامه ای شبیه به همان روش شکست خورده قبلی در دستور کار قرار گرفته است.

دبیر سندیکای صنعت مخابرات ایران، افزود: انتظار می‌رفت که برنامه جدید با ویژگی‌های زیر ابلاغ شود:

۱- توجه بیشتری به اقتصادی شدن پروژه بشود و تهران و کلان شهرها که قطب های اقتصادی کشور هستند در اولویت قرار گیرد.
۲- تعرفه ها برای پهن باند ثابت و موبایل طوری تنظیم شود که تمایل کاربران برای استفاده از شبکه ثابت افزایش یابد و فشار بی دلیل از روی شبکه های موبایل که موجب کاهش کیفیت خدمات در شبکه های موبایل نیز گردیده است، برداشته شود.
۳- برنامه ریزی بر اساس واگذاری خدمات (اتصال به کاربران) ابلاغ و اطلاع رسانی شود تا متقاضیان بدانند که چه موقع به شبکه وصل خواهند شد و تولیدکنندگان متوجه شوند که میزان و موعد نیاز به تجهیزات اکتیو مانند مودم نوری (در سمت کاربران) و تجهیزات خط نوری (در سمت شبکه)، چقدر و در چه زمانی است.

دولت باید به اپراتورها الزام کند که به جای گزارش خانوار تحت پوشش، آمار واقعی اتصال‌ها را ارائه دهند.

به جای گزارش خانوار تحت پوشش، آمار واقعی اتصال‌ها ارائه شود

رستگار با تأکید بر ضرورت تغییر رویکرد به سیتنا، گفت: دولت باید به اپراتورها الزام کند که به جای گزارش خانوار تحت پوشش، آمار واقعی "اتصال‌ها" را ارائه دهند. ما در سندیکا از ابتدای پروژه بر این نکته تأکید کرده‌ایم که بدون برنامه‌ واگذاری مشخص، نمی‌توان برای تأمین تجهیزات از جمله مودم، برنامه‌ریزی مؤثری داشت. شرکت‌های اپراتوری باید اعلام کنند در هر شهر، در چه بازه‌ زمانی و چه تعداد اتصال نهایی خواهند داشت.

او درباره هزینه‌های پروژه گفت: برخی هزینه‌ی بالای مودم را عامل کندی پروژه می‌دانند، در حالی‌ که مودم آخرین حلقه از زنجیره‌ پروژه است. اگر برنامه‌ی اتصال مشخص باشد، می‌توان برای تأمین مودم چه از طریق تولید داخلی، چه واردات، برنامه‌ریزی کرد. حتی می‌توان فروش اقساطی مودم را اجرایی کرد، اما وقتی مشخص نیست که قرار است چه تعداد اتصال انجام شود، سرمایه‌گذاری روی تولید و واردات هم به درستی قابل انجام نخواهد بود.

آمار واگذاری واقعی اتصال فیبرنوری تا امروز هنوز کمتر از یک میلیون اتصال است

رستگار در ادامه گفت: آمار واگذاری واقعی اتصال فیبرنوری (FTTH) از حدود ۷ تا ۸ سال گذشته تا امروز هنوز کمتر از یک میلیون اتصال است و با این حجم از برنامه نمی‌توانیم انتظار قیمت پایین برای مودم های نوری اعم از وارداتی یا تولید داخل داشته باشیم. اگر با یک برنامه جامع و همه جانبه بتوانیم واگذاری دسترسی نوری را به دو میلیون اتصال در سال برسانیم، آن وقت مودم باقیمت ارزان تر و حتی فروش اقساطی میسر خواهد بود.

اکثر اپراتورها پیمانکارانی به‌صورت واسطه‌ (به عنوان نصاب) را در محل نصب فعال کرده اند که مودم های دست دوم خارجی قاچاق را با قیمت بالا و سایر هزینه ها به متقاضیان تحمیل می کنند.

وی افزود: مشکل دیگر، سازوکار نامناسب نصب و واگذاری در مرحله پایانی است. اکثر اپراتورها پیمانکارانی به‌صورت واسطه‌ (به عنوان نصاب) را در محل نصب فعال کرده اند که مودم های دست دوم خارجی که به صورت قاچاق وارد کشور شده است را با قیمت بالا و سایر هزینه ها به متقاضیان تحمیل می کنند که بازتاب خوبی ندارد و تقاضا برای این سرویس اساسی را با شک و تردید مواجه نموده است.

وی افزود: نگهداری و پشتیبانی از خطوط واگذار شده هم چندان رضایتبخش نیست و به همین دلیل بجای توصیه دارندگان این خدمات به دیگران، ضد تبلیغ و پشیمانی از دریافت چنین سرویسی در اکثر نقاط مشاهده می‌شود که باید هرچه زودتر به آن رسیدگی شود.

رستگار در پاسخ به سوالی درباره گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های مجلس به سیتنا، گفت: با وجود اینکه ممکن است تجربه اجرایی زیادی در این حوزه نداشته باشند، اما به نظر من گزارش خوبی تهیه شده. این گزارش، مجموعه‌ای از راهکارهای کاربردی را ارائه داده که اگر وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات آن را بپذیرند، می‌تواند موجب تحول شود. البته پیاده‌سازی این تغییرات نیاز به اراده و مدیریت قوی دارد، چون بسیاری از اپراتورها و دستگاه‌های اجرایی در برابر تغییر، مقاومت می‌کنند.

طرح فیبرنوری از دولت سیزدهم آغاز نشده و سابقه آن به دولت‌های پیشین بازمی‌گردد

دبیر سندیکای مخابرات در ادامه گفت: طرح فیبرنوری از دولت سیزدهم آغاز نشده، بلکه سابقه آن به دولت‌های پیشین بازمی‌گردد ولی در دولت سیزدهم به عنوان یکی از اولویت های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفت. لازم به ذکر است که در سال ۱۳۹۵ در ره‌نگاشت ۵ ساله شرکت مخابرات ایران (نقشه راه توسعه)، قرار بود تا سال ۱۴۰۰ پنج میلیون اتصال نوری انجام می‌شد، اما به دلیل مشکلات مختلف، از جمله تعرفه‌های غیرمنطقی، این هدف محقق نشد.

وی افزود: ما بارها هشدار داده‌ایم که استفاده بی‌رویه از شبکه موبایل برای کاربردهایی که باید روی شبکه ثابت انجام شود، در بلندمدت موجب کاهش کیفیت هر دو شبکه می‌شود، اما چون تعرفه‌های موبایل ارزان‌تر بوده، مردم جذب آن شده‌اند و شبکه موبایل عملاً با ترافیک بیش از ظرفیت مواجه شده است.

بازنگری در تعرفه‌ها و الزام اپراتورها به واگذاری واقعی باید فورا انجام شود

رستگار در پایان گفت: برای نجات این پروژه، باید تعرفه‌ها به گونه‌ای تنظیم شود که استفاده از شبکه ثابت به‌صرفه‌تر از موبایل باشد. همچنین لازم است اپراتورها برنامه‌ی اتصال واقعی بدهند، نه صرفاً آمار خانوار تحت پوشش. تا زمانی که اتصال واقعی گزارش نشود، میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری زیر زمین دفن خواهد شد بدون اینکه خدمات ملموسی به دست متقاضیان این سرویس برسد.

انتهای پیام