پیشبرد پروژه فیبرنوری در ایران منطبق با استراتژی توسعه ارتباطات دیجیتال در دنیا

به گزارش سیتنا، از آنجا که توسعه زیرساخت‌های ارتباطات ثابت در کشور طی دوره‌های گذشته مورد غفلت واقع شده بود و این موضوع منجر به عدم توسعه متوازن زیرساخت اینترنت ثابت و همراه و هدایت انتقال حجم زیادی از ترافیک به سمت اپراتورهای همراه شده بود، دولت سیزدهم به منظور رفع ریشه‌ای مشکل اینترنت ثابت کشور و افزایش سرعت و کیفیت دسترسی در این بخش، پروژه ملی دسترسی منازل و کسب و کارها به شبکه فیبرنوری را در دستور کار قرار داد.

ماهنامه نسل چهارم در بخش کنکاش شماره 97 آورد: با روی کار آمدن دولت سیزدهم، یکی از برنامه‌های اصلی وزارت ارتباطات، توسعه زیرساخت ثابت عنوان شد و وعده افزایش سرعت اینترنت به وسیله توسعه این پروژه در کشور داده شد. به گفته عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات، شبکه زیرساختی کشور به جای اینکه فناوری های قدیمی نظیر VDSL را توسعه دهد به فکر توسعه فیبر نوری افتاد تا سرعت اینترنت را به حدود ۹۰۰ مگابیت بر ثانیه افزایش دهد.

فیبرنوری راهگشای رفع مشکل سرعت اینترنت ثابت در کشور است

با مهیاشدن زیرساخت‌های مورد نیاز، در اسفندماه 1400 پروژه توسعه شبکه فیبرنوری به‌صورت رسمی افتتاح شد و برنامه سه ساله واگذاری 20 میلیون پورت تا پایان دولت سیزدهم کلید زده شد. همزمان با افتتاح این پروژه سایت پایش طرح به آدرس IRANFTTX.IR هم معرفی شد که مردم می‌توانند روند توسعه طرح و تعداد پورت های منصوبه را در این سایت ببینند. بر اساس مصوبه شورای عالی فضای مجازی تا سال ۱۴۰۴ باید ۸۰ درصد از خانوارهای کشور به سرعت میانگین ۲۵ مگابیت بر ثانیه دسترسی داشته باشند.
به اذعان کارشناسان، توسعه سراسری فیبرنوری باعث ایجاد زیرساختی برای آینده، اشتغال‌زایی، بهبود کیفیت دسترسی، افزایش سهم اقتصاد دیجیتال، ایجاد خدمات جدید، کاهش شکاف دیجیتالی، بهبود شرایط زیست‌محیطی، کاهش ترافیک در شبکه ارتباطات سیار و افزایش کیفیت آن و افزایش سرعت دسترسی می‌شود.
فیبرنوری پروژه‌ای است که علاوه بر افزایش سرعت دسترسی فعلی کاربران خانگی و تجاری به اینترنت ثابت، نتیجه‌اش را در سال‌های آینده نشان خواهد داد؛ زمانی که نسل پنجم اینترنت و استفاده کاربردی از هوش مصنوعی در زندگی روزمره به یک نیاز مهم بدل می‌شود، فیبرنوری می‌تواند راهگشا باشد.

پروژه فیبرنوری زیرساخت توسعه کشور در دهه های آینده است

در همین رابطه عیسی زارع پور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اوایل مهرماه سال جاری در خصوص آخرین وضعیت پیشرفت اجرای طرح فیبر نوری، گفت: طرح فیبرنوری منازل و کسب و کار‌ها در حال دنبال شدن است و در بیش از ۵۰۰ شهر اقدامات لازم با مدیریت شهری به عمل آمده است و کار اجرایی در بیش از ۱۵۰ شهر آغاز شده و در بیش از ۳۰ شهر تمام شده است.
وی افزود: در حال حاضر بیش از ۳.۵ میلیون خانوار تحت پوشش هستند و تا پایان امسال هشت میلیون خانوار و کسب و کار که هدف‌گذاری کردیم که طبق برنامه انجام خواهد شد.زارع پور گفت: کشور را بین اپراتور‌های ارتباطی که مجوز دارند تقسیم کردیم و در ۲۰ استان کار شروع شده که بعد از اقدامات اولیه که تفاهم با شهرداری هاست، کار شروع می‌شود.
همچنین وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات چندی پیش در دیدار با استاندار بوشهر، با اشاره به اهمیت پروژه فیبرنوری منازل و کسب و کارها، گفته بود: این پروژه اولویت دولت و زیرساخت توسعه کشور در دهه های آینده است و بر بستر آن می توانیم سرعت های چند صد مگابیتی به مردم ارائه کنیم.
وی با اشاره به اهمیت همکاری شهرداری ها برای اجرای این پروژه، افزود: تاکنون با 500 شهرداری در کل کشور برای اجرای این پروژه توافق نامه امضا شده و این کار به سرعت در سراسر کشور در حال اجرا است.

مزایای استفاده از اینترنت بر بستر فیبرنوری چیست؟

اما اینترنت فیبر نوری (fiber-optic internet) که به طور معمول به آن اینترنت فیبر هم گفته می‌شود یک اتصال باند پهن است که می‌تواند با کمترین زمان تاخیر، به سرعت 940 مگابایت در ثانیه برسد. این فن‌آوری از کابل فیبرنوری استفاده می‌کند که به طور حیرت‌انگیزی می‌تواند داده‌ها را با سرعتی حدود 70 درصد سرعت نور ارسال کند. بعلاوه، کابل‌های فیبر نوری به اندازه‌ سایر انواع کابل‌های قدیمی به شرایط آب و هوایی حساس نیستند و این مساله به کاهش قطعی در اینترنت فیبر کمک می‌کند.
در اینترنت فیبر نوری، امکان نفوذ و ایجاد اختلال در انتقال داده‌ها پایین است و در برابر انواع نویز مقاومت بالایی دارد؛ از این روی، می‌توان کابل‌های فیبرنوری را از کنار کابل‌های برق فشار قوی نیز عبور داد. این در حالی‌است که بیشتر نویزها روی کابل‌‌های مسی و سرعت اینترنت‌‌‌ آن‌ها تاثیر می‌گذارند.
در کابل‌های مسی، افت سرعت و کیفیت داده در طول مسیر وجود دارد و میزان فاصله کاربر از مرکز مخابراتی، در تجربه سرعت بسیار مهم است؛ اما در فناوری فیبرنوری، طول مسیر تاثیری بر کیفیت اینترنت ندارد و در فاصله‌های طولانی نیز سرعت و کیفیت اینترنت در بهترین حالت حفظ می‌شود.
هزینه اینترنت فیبرنوری نسبت به ADSL در فواصل طولانی به مراتب پایین‌تر است و با گسترش روز افزون بسترهای فیبرنوری، هزینه‌ سخت افزار و تجهیزات مورد نیاز آن، کاهش یافته است. افزون بر آن، با وجود ظرفیت بالای فیبر نوری در انتقال داده، در صورت نیاز به توسعه بستر، نیازی به کابل کشی مجدد نیست که این موضوع صرفه اقتصادی چشم‌گیری به همراه خواهد داشت. اینترنت فیبر نوری با بهره‌مندی از پهنای باند وسیع، ظرفیت بسیار بالاتری از ADSL در تبادل اطلاعات دارد و سرعت انتقال داده بر این بستر می‌تواند تا هزار برابر سرعت ADSL باشد.اینترنت فیبر برای خانوارهایی که چند کاربر به طور همزمان از اینترنت استفاده می‌کنند، به تماشای فیلم می‌نشینند، بازی آنلاین انجام می‌دهند یا فایل‌های بزرگ را به طور همزمان ارسال و یا دریافت می‌کنند بسیار مناسب است. خانه یا محل کاری که مجهز به اینترنت فیبر است می‌تواند تجربه‌ای استثنایی را در تمام دستگاه‌ها و سیستم‌های متصل به اینترنت، از جمله امنیت خانه، ترموستات‌های هوشمند، گاز، یخچال و سایر وسایل متصل به اینترنت فراهم کند.
با توجه به مزایا و امتیازات یاد شده، لزوم توسعه شبکه فیبر نوری در طول سال‌های اخیر برای بسیاری از کشورهای جهان، آشکار شده است و به عقیده کارشناسان، رشد دسترسی و توسعه این فناوری سبب تسهیل پیشرفت در حوزه‌های ارتباطات، اینترنت اشیا، محاسبات ابری، راه‌اندازی سرویس‌های پرسرعت و بسیاری از صنایع فناورانه دیگر می‌شود و از همین روی، پروژه اتصال خانوار و کسب و کارها به شبکه فیبرنوری در دستور کار دولت قرار گرفت.

کدام کشور‌ها بیشترین نرخ کاربری فیبرنوری را دارند؟

بر اساس مطالعه شورای FTTH اروپا، بالاترین نرخ پوشش شبکه فیبرنوری نسبت به جمعیت در جهان، به ترتیب متعلق به کشورهای امارات، قطر، سنگاپور، هنگ کنگ، چین، باربادوس، مائوریتیوس، آندورا و کره جنوبی است. ویژگی تمام این کشور‌ها و مناطق مدیریتی (به جز چین) وسعت اندک آن‌هاست. کشور‌های بلاروس، ایسلند، اوروگوئه، ویتنام و اسپانیا نیز در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند.
همچنین بر اساس آمار یک پایگاه داده پیش بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۶ روسیه به ۳۳ میلیون، فرانسه به ۲۸ میلیون، آلمان به ۲۵ میلیون، ایتالیا به ۱۲ میلیون، ترکیه به ۷ میلیون، لهستان به ۷میلیون، هلند و سوئد به ۴ میلیون مشترک فیبرنوری دست یابند.

نیمی از کاربران اروپایی در حال استفاده از اینترنت خانگی بر پایه فیبرنوری 

توسعه فیبرنوری در کشورهای پیشرفته جهان هم به‌صورت جدی در دستور کار قرار دارد. اتحادیه اروپا یک شورای اختصاصی تحت عنوان (FTTH (Fiber To The Home دارد که مشخصا ارائه اینترنت خانگی بر پایه فیبر نوری را پیگیری می‌کند. بر اساس آمار منتشر شده از این شورا، بیش از 50 درصد جمعیت اروپا در حال استفاده از اینترنت خانگی بر پایه فیبر نوری هستند و این شورا پیش بینی می کند تا ۵ سال آینده این رقم به ۷۰ درصد افزایش پیدا کند.به گفته فیتوری، مدیر اجرایی شورای FTTH اروپا، اینترنت پهن‌باند پرسرعت نه تنها در دوره‌های بحرانی بسیار حیاتی است، بلکه برای رشد و گذر از دوران ناپایدار اقتصادی پس از آن نیز بسیار اهمیت دارد. او در ادامه با تأکید بر اهمیت اینترنت فیبر نوری، آن را یکی از «سیاست‌های ضروری» معرفی کرده بود که برای تحقق آن باید به سرعت کاغذبازی‌های اداری و دیگر موانع سر راه را برداشت و به کمک دولت‌ها و قانون‌گذاری‌ها، یک پوشش صددرصدی در قاره اروپا ایجاد کرد.

هدف‌گذاری دولت فرانسه برای اتصال همه مردم به شبکه فیبرنوری تا سال 2025

دولت فرانسه از سال ۲۰۱۳ یک پروژه بزرگ با نام «طرح اینترنت پرسرعت فرانسه» را آغاز کرد که هدف از آن این بود که تا سال ۲۰۲۲ تمام کشور تحت پوشش شبکه اینترنت پرسرعت قرار بگیرد و سهم شبکه فیبرنوری نیز ۸۰ درصد باشد. هدف دیگر طرح نیز رفع نابرابری‌های دیجیتالی ناشی از شکاف‌های موجود در شبکه اینترنت بود. در آخرین هدف‌گذاری این پروژه نیز عنوان شده بود که قرار است تا سال ۲۰۲۵ تمام خانوار‌ها به شبکه فیبرنوری متصل شوند. 
قانون اقتصاد دیجیتال فرانسه مصوب ۲۰۰۴ مسئولیت توسعه شبکه‌های دیجیتالی مناطق را به مقامات محلی سپرد. شبکه عمومی که توسط این مقامات محلی ایجاد شد بر پایه استفاده از فیبرنوری بود. اهمیت فیبرنوری برای این پروژه از آن‌جا دوچندان می‌شود که توسعه شبکه پرسرعت بی‌سیم 5G نیز تا حد زیادی متکی به وجود یک شبکه فیبرنوری است.پیش‌بینی دولت فرانسه از هزینه‌های این طرح حدود ۲۱ میلیارد یورو بود که حدود ۱۴ میلیارد آن از محل منابع دولتی و باقی آن از محل سرمایه‌گذاری‌های خصوصی تامین می‌شد. آمار‌های دولت فرانسه نشان می‌داد تا پایان سال ۲۰۱۹ حدود ۴۵ درصد ساختمان‌ها در فرانسه به فیبرنوری متصل بودند، یعنی بیش از ۱۶.۷ میلیون ساختمان. این عدد تا پایان سال ۲۰۲۰ به ۱۹.۶ میلیون ساختمان افزایش پیدا کرد.

هزینه ۴.۳ میلیارد یورویی دولت اسپانیا برای توسعه شبکه فیبرنوری و 5G

در دسامبر ۲۰۲۰ دولت اسپانیا در قالب بخشی از «برنامه اسپانیای دیجیتال ۲۰۲۵» از طرحی رونمایی کرد که در آن قرار بود تا سال ۲۰۲۵ تمامی جمعیت اسپانیا تحت پوشش اینترنت پرسرعت ثابت و 5G (با حداقل سرعت ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه) قرار بگیرند. در زمان اعلام این طرح ۴۶ درصد جمعیت این کشور تحت پوشش شبکه فیبرنوری قرار داشتند که در حدود دو برابر میانگین نرخ پوشش کشور‌های اروپایی بود. همچنین تا آن زمان چیزی حدود ۸۴ درصد اسپانیایی‌ها نیز از سرعت ۱۰۰ مگابیتی بهره‌مند بودند.طبق این طرح مبلغ ۴.۳ میلیارد یورو از سوی دولت اسپانیا برای توسعه شبکه فیبرنوری و 5G اختصاص یافته بود. همچنین دولت اسپانیا انتظار داشت مبلغی در حدود ۲۴ میلیارد یورو نیز از سوی اپراتور‌ها در این حوزه سرمایه‌گذاری شود. 

برنامه ریزی آلمان برای تحقق توسعه زیرساخت دیجیتال بر پایه شبکه فیبرنوری

دولت فدرال آلمان به عنوان برترین قدرت اتحادیه اروپـا در استراتژی دیجیتـــال (Digital Strategy) و استراتژی گیگابیت ۲۰۲۲ خود، توسعه و عرضه سراسری و گسترده شبکه فیبرنوری و اینترنت 5G را در اولویت قرار داده است.
توسعه زیرساخت دیجیتال از سال ۲۰۲۱ به عنوان یکی از اولویت‌های کلیدی کشور آلمان، تعیین و مقرر شد که این هدف در قالب توسعه شبکه فیبرنوری و اتصال 5G تا سال ۲۰۲۵ محقق شود. بسیاری از نهادهای دولتی این کشور از جمله وزارت امور دیجیتال و حمل و نقل، وزارت اقتصاد و اقدامات اقلیمی، آژانس فدرال برق، گاز، مخابرات، پست و راه‌آهن و دفتر فدرال گیگابیت آلمان مأموریت یافتند که در اجرای برنامه کلان مذکور، مشارکت کنند.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، دولت آلمان در نظر دارد که تعداد مشترکین شبکه فیبرنوری این کشور را از رقم ۲ میلیون در سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۲۶، به ۲۵ میلیون مشترک برساند. در صورت تحقق این هدف تا مقطع زمانی یاد شده، دولت این کشور موفق به تحقق پوشش ۹۲ درصدی فیبرنوری برای شهروندان خود خواهد شد.
آلمان از نظر پوشش شبکه فیبرنوری نسبت به اقتصاد‌های هم‌رده خود عملکرد ضعیفی داشته است. در این کشور تا کنون بار اصلی شبکه پرسرعت بر دوش اتصال‌های مسی VDSL بوده است. در سال ۲۰۲۲ اعلام شد که تنها ۵.۴ درصد از خانوار‌های این کشور به اتصال فیبرنوری دسترسی دارند و تنها یک‌سوم از این خانوار‌ها از اتصال خود استفاده می‌کردند.
کند بودن توسعه شبکه فیبرنوری در آلمان دلایل دیگری نیز دارد. مناطقی از آلمان به شبکه DOCSIS مجهز هستند. زیرزمینی بودن کابل‌کشی در آلمان نیز موجب کند و گران فرآیند توسعه می‌شود به گونه‌ای که یک برآورد کارشناسی نشان می‌دهد کابل‌کشی زیرزمینی می‌تواند هزینه‌ها را تا ۷۰ هزار یورو به ازای هر کیلومتر افزایش دهد. با این حال طبق بررسی‌های شورای FTTH اروپا رشد شبکه فیبرنوری در آلمان در سال‌های اخیر سرعت خوبی داشته است. به طوری که تعداد ساختمان‌های متصل به شبکه فیبرنوری از حدود ۴ میلیون در سپتامبر ۲۰۱۹ به ۱۰.۲ میلیون در سپتامبر ۲۰۲۲ رسیده است.
دولت آنگلا مرکل در چشم‌انداز دیجیتالی خود در سال ۲۰۱۷ بر توسعه فیبرنوری تاکید کرد. دولت بعدی آلمان نیز در مارس ۲۰۲۲ از راهبردی جدید با نام «استراتژی گیگابایت» رونمایی کرد که طبق آن باید تا سال ۲۰۳۰ شبکه پرسرعت سراسری ثابت و همراه از طریق توسعه خطوط فیبرنوری تا خانه‌ها (FTTH)  و فناوری 5G برای همه مردم آلمان ایجاد شود. هدف میانی این استراتژی هم رسیدن شبکه فیبرنوری به ۵۰ درصد خانوار‌های آلمانی تا سال ۲۰۲۵ است. 
دولت این کشور همچنین اعلام کرد که شرکت‌های ارتباطی خصوصی قصد دارند در مجموع مبلغ ۵۰ میلیارد یورو برای توسعه شبکه فیبرنوری در سال‌های آینده هزینه کنند. مبلغ ۱۲ میلیارد یورو نیز از محل بودجه دولت فدرال برای توسعه شبکه فیبرنوری اختصاص یافته است. بخشی از این مبلغ صرف هزینه‌های طرح‌ریزی و مشاوره‌های فنی شده و بخش دیگر نیز به عنوان یارانه به شرکت‌های ارتباطی پرداخت می‌شود تا پوشش شبکه پرسرعت به مناطقی که از نظر این شرکت‌ها توجیه اقتصادی ندارد نیز برسد. در کنار دولت فدرال، دولت‌های ایالتی نیز در این طرح مشارکت مالی خواهند داشت.

پیش‌بینی بریتانیا برای ایجاد شبکه تمام‌فیبر با هزینه‌ ۳۳.۴ میلیارد پوندی

دولت بریتانیا نیز به عنوان یکی از دولت‌های بزرگ اروپایی خارج از حوزه اتحادیه اروپا، برنامه کلان و مدونی برای افزایش پوشش فیبرنوری در نظر گرفته است. دولت این کشور در نظر دارد که تا سال ۲۰۲۵، پوشش فیبرنوری بریتانیا را به حدود ۸۰ درصد برساند.
لیندسی فوسل، مدیر حوزه شبکه و ارتباطات نهاد تنظیم‌گر رسانه بریتانیا، آفکام، در ماه‌های اخیر، طی اظهار نظری در خصوص توسعه زیرساخت پهن‌باند این کشور، اعلام کرد که دولت، برنامه یک ماهه اتصال نیمی از منازل این کشور، به اینترنت پهن‌باند تمام فیبر را آغاز کرده است.
از سال ۲۰۱۰ دولت انگلیس هدف‌گذاری کرد که در تمام این کشور دسترسی به سرعت حداقل ۳۰ مگابیت بر ثانیه تحقق یابد. تا سپتامبر ۲۰۲۱ این هدف تا حد ۹۵ درصد محقق شده بود. بخش اصلی این افزایش سرعت مربوط به کابل‌کشی فیبرنوری تا کافو‌های مخابراتی (FTTC) بود. با این حال رشد تقاضا برای پهنای باند تصمیم‌گیران را به این نتیجه رساند که برای پاسخ‌گویی به نیاز‌های آینده باید اقدامی اساسی‌تر انجام داد.
در جولای ۲۰۱۸ کمیسیون ملی زیرساخت انگلیس اعلام کرد که باید در توسعه یک شبکه ارتباطی تمام‌فیبر سرمایه‌گذاری کرد. این کمیسیون پیش‌بینی کرد که ایجاد یک شبکه تمام‌فیبر می‌تواند در طول مدت زمان ۳۰ سال هزینه‌ای در حدود ۳۳.۴ میلیارد پوند در بر داشته باشد.
در نوامبر ۲۰۲۰ دولت بوریس جانسون در سند «استراتژی ملی زیرساخت‌ها» در یک هدف‌گذاری جدید اعلام کرد که در جهت چشم‌انداز دستیابی به شبکه پرسرعت «گیگابیتی» قصد دارد ۵ میلیارد پوند یارانه برای توسعه شبکه اینترنت پرسرعت در مناطقی از این کشور هزینه کند که جذابیت لازم را برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های ارتباطی خصوصی ندارند.
طبق برآورد این سند استراتژی، حدود ۲۰ درصد ساختمان‌های نیازمند اینترنت این کشور در این مناطق قرار دارند. همچنین مجموع مبلغ سرمایه‌گذاری لازم از سوی بخش دولتی و خصوصی برای توسعه شبکه اینترنت پرسرعت فیبرنوری در این کشور چیزی در حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیارد پوند برآورد شده است. زیرساخت دیگری که در کنار شبکه تمام‌فیبر می‌تواند به توسعه اینترنت گیگابیتی در انگلیس کمک کند بهره‌گیری از شبکه کابل‌های تلویزیونی برای انتقال داده است که با عنوان DOCSIS شناخته می‌شود. این شبکه که ترکیبی از کابل‌های فیبرنوری و coaxial است در مقایسه با شبکه تمام‌فیبر ظرفیت آپلود بهتری را برای مشترکان فراهم می‌کنند.
طبق آمار آفکام، تا سپتامبر ۲۰۲۱ حدود ۴۶ درصد از ساختمان‌ها در بریتانیا به اینترنت گیگابیتی متصل شده بودند که نسبت به سپتامبر ۲۰۲۰ حدود ۱۹ درصد افزایش را نشان می‌داد. همچنین حدود ۲۸ درصد از ساختمان‌های مسکونی در این کشور به شبکه تمام‌فیبر متصل بودند. «چشم‌انداز گیگابیتی» در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ تمام انگلیس به سرعت‌های گیگابیتی دسترسی داشته باشند.
آمار‌های شورای FTTH اروپا نیز نشان‌دهنده رشد جدی شبکه فیبرنوری در انگلیس هستند. طبق این آمار تعداد ساختمان‌های تحت پوشش فیبرنوری در این کشور از کمتر از دو میلیون واحد در سال ۲۰۱۸ در عرض چهار سال به ۱۲.۴ میلیون واحد افزایش پیدا کرد.

برنامه ۴۲ میلیون دلاری آمریکا برای توسعه زیرساخت فیبرنوری

آمریکا بین کشورهای هم‌رده خود عملکرد خوبی در توسعه خطوط فیبرنوری نداشته است. طبق آمار OECD در آمریکا سرویس‌های فیبرنوری تنها حدود ۱۹ درصد از کل اشتراک‌های اینترنت ثابت را تشکیل می‌دهند در حالی که این عدد به طور متوسط بین اعضای OECD در حدود ۳۵ درصد است. همچنین آمار تعداد مشترکین فیبرنوری به ازای هر ۱۰۰ نفر از جمعیت، در آمریکا در ژوئن ۲۰۲۲ حدود هفت بوده است.
کمیسیون فدرال ارتباطات آمریکا (FCC) در مارس ۲۰۱۰ از طرحی با عنوان «طرح ملی اینترنت پرسرعت» خبر داد که طبق آن قرار بود شش هدف اصلی تا سال ۲۰۲۰ محقق شود. یکی از این اهداف اتصال ۱۰۰ میلیون خانه در آمریکا به سرعت‌های بالای ۱۰۰ مگابیت بود که شامل حدود یک‌سوم خانوار‌های این کشور می‌شد.
با این حال آمریکا بین کشور‌های هم‌رده خود عملکرد خوبی در توسعه خطوط فیبرنوری نداشته است. طبق آمار OECD در آمریکا سرویس‌های فیبرنوری تنها حدود ۱۹ درصد از کل اشتراک‌های اینترنت ثابت را تشکیل می‌دهند در حالی که این عدد به طور متوسط بین اعضای OECD در حدود ۳۵ درصد است. همچنین آمار تعداد مشترکین فیبرنوری به ازای هر ۱۰۰ نفر از جمعیت، در آمریکا در ژوئن ۲۰۲۲ حدود ۷ بوده است. البته این نسبت در سال ۲۰۱۰ حدود ۱.۶۱ بوده که نشان‌دهنده افزایش مشترکین فیبرنوری در آمریکاست. از همین‌رو بیشتر بار شبکه پرسرعت ثابت در آمریکا بر دوش کابل‌های تلویزیونی است.
بررسی FCC در سال ۲۰۱۹ نشان داد که حدود ۳۰ درصد از خانوار‌های آمریکایی امکان دسترسی به شبکه فیبرنوری را دارند. همچنین در این مطالعه عنوان شده بود که هزینه پوشش‌دهی فیبرنوری در آمریکا به صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند به طوری که رساندن پوشش از ۵۰ به ۸۰ درصد می‌تواند ۵۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داشته باشد. همچنین ارتقای سطح پوشش از 60 به 80 درصد نیاز ۱۸ میلیارد دلار دیگر است. این افزایش تصاعدی به علت وسعت جغرافیایی این کشور است که کابل‌کشی به مناطق جدید و با جمعیت کمتر را پرهزینه می‌کند.
تا سال ۲۰۲۲ پوشش فیبرنوری برای خانوار‌های آمریکایی به ۴۳ درصد رسید. در سال ۲۰۲۳ دولت بایدن اعلام کرد که مبلغ ۴۲ میلیارد دلار از محل ۱ تریلیون دلار سرمایه‌گذاری مصوب در قانون دوحزبی زیرساخت به گسترش پوشش شبکه اینترنت پرسرعت در این کشور اختصاص یافته است. توزیع این مبلغ بین ایالت‌ها و مناطق مختلف آمریکا بر اساس مطالعه‌ایست که کمیسیون فدرال ارتباطات درباره شکاف‌ها و نقاط کور شبکه اینترنت پرسرعت این کشور انجام داده است. طبق این طرح اولویت توسعه شبکه اینگونه است:

اولویت اول: مناطق فاقد دسترسی با سرعت دانلود پایین‌تر از ۲۵ مگابیت بر ثانیه.
اولویت دوم: مناطق با سرعت دانلود پایین‌تر از ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه این مبالغ برای نصب تجهیزات، نقشه‌برداری، طرح‌ریزی و همچنین امور ستادی هزینه می‌شود.

این طرح الزامی برای بهره‌گیری از شبکه فیبرنوری ندارد و متغیر‌های مورد نظر آن پایداری و سرعت شبکه (فارغ از فناوری مورد استفاده) هستند. با این حال در این طرح تاکید شده است در توسعه زیرساخت‌های جدید با رعایت سقف هزینه‌کرد‌ها حتی‌المقدور از شبکه فیبرنوری تا کاربر نهایی استفاده شود.

افزودن 20 هزار کیلومتر فیبرنوری به شبکه زیرساخت قاره آفریقا

شرکت مخابراتی «MTN»، بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه آفریقا، طرحی به ارزش ۳۲۰ میلیون دلار را برای توسعه شبکه فیبرنوری در ده کشور این قاره در نظر گرفته است. بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، این پروژه که در ماه‌های پایانی سال میلادی جاری آغاز می‌شود، حدود ۲۰ هزار کیلومتر فیبرنوری به شبکه زیرساخت پهن باند این قاره خواهد افزود.
بسیاری از کشورهای حوزه غرب آسیا و جنوب آفریقا نیز در حال اجرای برنامه‌های مشابهی هستند. به عنوان مثال، دولت کشور مصر، با اجرای طرحی ملی موسم به «Descent Life» در پی افزایش اتصال مناطق دورافتاده با استفاده از زیرساخت فیبرنوری و استقرار دکل‌های مخابراتی است. بر اساس اعلام دولت این کشور، طرح یاد شده، با بودجه‌ای معادل ۳۴۲ میلین دلار و در راستای بهبود استاندارد زندگی شهروندان این کشور، آغاز شده و در پی اتصال بیش از ۳.۵ میلیون منزل مسکونی به شبکه فیبرنوری است.

پنج کشور آسیایی؛ پیشتاز در توسعه شبکه فیبرنوری

بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی شورای فیبر اروپا «FTTH Council Europe» در سپتامبر ۲۰۲۱، نشان می‌دهد که ۲۰ کشور در زمینه توسعه زیرساخت فیبرنوری به ضریب نفوذ بالاتر از ۵۰ درصد دست رسیده‌اند. نکته جالب توجه این که پنج کشور پیشتاز در میان دولت‌های مذکور، آسیایی هستند.
داده‌های آماری یاد شده، حاکی از آن است که کشورهای امارات متحده عربی با ۹۷ درصد، سنگاپور با ۹۵.۸ درصد، چین با ۹۴.۹ درصد، کره جنوبی با ۹۱.۱ درصد و هنگ کنگ ۸۶.۲ درصد، در رتبه‌های اول تا پنجم توسعه پهن‌باند مبتنی بر فیبرنوری جهان قرار دارند.

پوشش 89 درصدی شبکه فیبرنوری در چین

چین یکی از بالاترین نرخ‌های نفوذ فیبرنوری را در بین کشورهای جهان دارد. این کشور که در سال ۲۰۱۳ تنها ۱۷ درصد از جمعیت خود را تحت پوشش شبکه فیبرنوری داشت تا سال ۲۰۲۲ به پوشش ۸۹ درصدی دست پیدا کرد که یک رشد خیره‌کننده را نشان می‌دهد.
دولت چین برای دوره ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۸ یک برنامه سه ساله توسعه زیرساخت ارتباطاتی در نظر گرفت که طبق آن مبلغ ۱.۲ تریلیون ین (معادل ۱۷۰ میلیارد دلار) برای احداث شبکه‌های پرسرعت همراه و تقویت شبکه فیبرنوری اختصاص یافته بود. دولت چین این برنامه را در قالب ۹۲ پروژه زیرساختی اجرا کرد.
در ژوئن ۲۰۱۹ نیز China Mobile که یکی از ۳ اپراتور اصلی اینترنت در این کشور است از پروژه‌ای رونمایی کرد که هدف از آن ایجاد ۳۰۰ شهر «گیگابیتی» بود که در آن‌ها ۲۰۰ میلیون مشترک اینترنت ثابت فیبرنوری به اینترنت با سرعت‌های گیگابیتی دسترسی داشته باشند.
معاون وزیر صنعت و فناوری اطلاعات چین در می ۲۰۲۲ گفت که چین بزرگترین شبکه اینترنت پرسرعت ثابت و همراه را در جهان ساخته است. او اعلام کرد که دسترسی به سرعت‌های گیگابیتی هم‌اکنون محقق شده است و نسبت کاربران فیبرنوری به جمعیت چین از ۱۰ درصد در سال ۲۰۱۲ به ۹۴.۳ درصد در سال ۲۰۲۲ رسیده است. هم‌چنین او تاکید کرد که دولت با سرمایه‌گذاری خود دسترسی تمام روستاها به اینترنت پرسرعت ثابت یا همراه را ممکن کرده است.

کره جنوبی در جمع کشورهایی با بالاترین نرخ‌ استفاده از شبکه فیبرنوری

کره جنوبی یکی از کشور‌های برتر جهان در استفاده و دسترسی به اینترنت پرسرعت است. طبق آخرین گزارش وب‌سایت speedtest در می ۲۰۲۳، کره جنوبی در اینترنت ثابت و همراه به ترتیب با سرعت‌های متوسط دانلود ۱۲۴ و ۱۱۴ مگابیت بر ثانیه، رتبه ۲۴ در اینترنت ثابت و هفت در اینترنت همراه را در جهان داراست.
بر اساس آمار‌های سازمان همکاری‌ها و توسعه اقتصادی (OECD) کره جنوبی یکی از بالاترین نرخ‌های استفاده از شبکه فیبرنوری را داراست. طبق این آمار در ژوئن ۲۰۲۲ حدود ۸۷ درصد از مشترکان اینترنت ثابت در کره به شبکه فیبرنوری متصل بودند که بالاترین نرخ در بین کشور‌های عضو این سازمان است. همچنین در کره جنوبی به ازای هر صد نفر از جمعیت خود ۴۵ اشتراک اینترنت ثابت پرسرعت دارد که نشان می‌دهد به ازای هر صد کره‌ای حدود ۳۹ اشتراک فیبرنوری وجود دارد.
برتری کره در این آمار‌ها نتیجه عواملی است که مهم‌ترین آن سرمایه‌گذاری مستمر دولت این کشور در راه‌اندازی شبکه ملی ارتباطی فیبرنوری و بازارسازی فعال دولت برای ارتقای کیفیت خدمات اینترنت پرسرعت در این کشور است. کوچک بودن مساحت کره و تراکم بالای جمعیتی (که باعث می‌شود توان اجرایی و هزینه کمتری برای گسترش شبکه سراسری مورد نیاز باشد) نیز موجب شد که ایجاد چنین شبکه‌ای در این کشور با موانع کمتری روبه‌رو باشد. دولت کره در سلسله اقداماتی که در طول دهه ۱۹۹۰ و سال‌های آغازین دهه ۲۰۰۰ انجام داد توانست یک دسترسی سراسری به شبکه فیبرنوری برای مردم خود ایجاد کند.
از سال ۱۹۸۸ دولت کره یک شبکه ملی با نام «سامانه پایه ملی اطلاعات» راه‌اندازی کرد. این طرح که در راستای رایانه‌ای کردن عملکرد دستگاه‌های دولتی انجام می‌شد، در چند مرحله نهاد‌های دولتی، موسسات مالی و بانک‌ها، موسسات آموزشی و دانشگاه‌ها و سپس ارتش و سازمان‌های اطلاعاتی را به هم متصل کرد. در اوایل دهه ۱۹۹۰ و پس از تکمیل سامانه ملی اطلاعات، دولت کره طرحی با نام «زیرساخت اطلاعات کره» را برای رفع اختلالات و ارتقای عملکرد سامانه ملی اطلاعات (از یک سامانه ارتباطی محدود به شبکه‌ای فراگیر شامل شرکت‌های خصوصی و خانوارها) در دستور کار قرار داد.
طرح زیرساخت اطلاعات در سه مرحله انجام می‌شد. در مرحله اول شبکه ارتباطی که ساختمان‌های نهاد‌های دولتی را به هم متصل می‌کرد با هزینه‌ای بالغ بر ۶۲۰ میلیون دلار (که در آن زمان معادل یک درصد تولید ناخالص داخلی کره بود) و به وسیله جایگزینی سیم‌های مسی با کابل‌های فیبرنوری ارتقا داده شد. در گام ابتدایی ۵۲۴ مرکز مخابراتی و ۲۰۰۰ ساختمان با ترافیک اینترنت بالا به شبکه فیبرنوری متصل شدند. انجام این مرحله از طرح موجب دسترسی به ظرفیت‌هایی در حدود ۱۵۵ مگابیت بر ثانیه در حدود ۱۴۴ شهر بزرگ شد.پس از پی‌ریزی زیرساخت‌ها در مرحله اول، در مرحله دوم افزایش میزان دسترسی به این شبکه اینترنت پرسرعت در دستور کار قرار گرفت. افراد و شرکت‌های خصوصی تشویق به اتصال به این شبکه می‌شدند. بخش خصوصی در تلاش بود که با سرمایه‌گذاری‌های خود بتواند عموم مردم را به شبکه ارتباطی که دولت بنا نهاده بود متصل کند. دولت مشوق‌هایی برای ترغیب شرکت‌های ارتباطی و مردم به ارائه و استفاده از بالاترین سرعت‌های اینترنت ممکن را در نظر گرفته بود.
پس از بحران مالی بزرگی که در اواخر دهه ۱۹۹۰ در کره به وقوع پیوست، دولت کره تلاش کرد نقش شرکت‌های بخش ارتباطات را در پیش‌برد هدف افزایش سرعت اینترنت پررنگ‌تر کند. پروژه «کره سایبری ۲۱» در همین زمان با هدف بهبود فضای رقابتی، رفع انحصار‌های چندجانبه ایجادشده در بخش ارتباطات و دادن فرصت به شرکت‌های نوپا اجرا شد. این طرح که در نوع خود توسط کارشناسان موفق ارزیابی می‌شود، توانست تا سال ۲۰۰۱ (یعنی ۶ سال پس از اجرای طرح زیرساخت) از شبکه ایجادشده در طرح زیرساخت اطلاعات استفاده کرده و ظرفیت ارتباطی را از حدود ۱۵۵ مگابیت به ۴۰ گیگابیت در ثانیه برساند.
در سال ۲۰۱۲ دولت کره پروژه «گیگا کره» را کلید زد. هدف از این پروژه رسیدن به سرعت‌های گیگابیتی برای مشترکین اینترنت ثابت تا سال ۲۰۲۰ عنوان شده بود. مجموع هزینه این طرح برای بخش دولتی و خصوصی ۴۶۰ میلیون دلار پیش‌بینی شده بود که سه‌چهارم آن بر عهده دولت و مابقی بر عهده بخش خصوصی بود.

یارانه ۱۲۰ میلیون دلاری دولت شیلی به پیمانکار برای اجرای پروژه فیبرنوری

مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار یارانه به شرکت پیمانکار شیلی یکی از سریع‌ترین رشد‌های شبکه فیبرنوری در سال‌های اخیر را تجربه کرده است. طبق آمار OECD  تعداد مشترکین فیبرنوری به ازای هر ۱۰۰ نفر از جمعیت، از عدد ۰.۰۷ در سال ۲۰۱۱ به ۱۲.۳۳ در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
«پروژه ملی فیبرنوری» شیلی زیرساخت اصلی شبکه اینترنت این کشور را با ۱۰ هزار کیلومتر کابل‌کشی فیبرنوری متحول می‌کند. دولت شیلی برای اجرای این پروژه مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار یارانه به شرکت پیمانکار اعطا کرد. عملیات اجرایی این پروژه از سال ۲۰۲۰ آغاز شد.

هدف ترکیه برای تبدیل شدن به هاب منطقه‌ای با تکمیل پروژه فیبرنوری

دولت ترکیه در قالب چشم‌انداز ۲۰۲۳ خود این هدف را داشت که پوشش شبکه فیبرنوری را به تمام مناطق کشور توسعه داده و تبدیل به یک کانون منطقه‌ای (هاب) برای انتقال داده بین کشورها شود. همچنین بایستی تا این سال تمامی خانوارها به اتصال اینترنت پرسرعت (اعم از اتصال‌های ثابت و همراه) دسترسی داشته باشند. تا سال ۲۰۱۵ پوشش FTTC (کابل‌کشی فیبرنوری تا کافوهای مخابراتی) سهمی ۴۸ درصدی از شبکه اینترنت پرسرعت این کشور داشت. بررسی‌های شورای FTTH اروپا نشان می‌دهد با اجرای طرح‌های توسعه‌ای، تعداد اتصال‌های فیبرنوری خانه‌ها و ساختمان‌ها (FTTH/FTTB) در ترکیه در سپتامبر ۲۰۱۸ به بیش از ۸ میلیون و در سپتامبر ۲۰۲۲ به ۱۵.۷ میلیون عدد رسید.

اتصال 84 درصدی مردم ژاپن به شبکه فیبرنوری

کشور ژاپن پس از کره رتبه دوم کاربران فیبرنوری را در بین کشور‌های OECD دارد و ۸۴ درصد کاربران اینترنت ثابت در این کشور به شبکه فیبرنوری متصل هستند. با این حال نخست‌وزیر ژاپن در مارس ۲۰۲۲ برنامه‌ای را رونمایی کرد که طبق آن دولت این کشور بنا دارد تا ابتدای سال ۲۰۲۸ نرخ خانوار‌های تحت پوشش شبکه فیبرنوری را به ۹۹.۹۹ درصد برساند.
این طرح با هدف نوسازی و تقویت شبکه فیبرنوری در تعدادی از مناطق عموماً روستایی ژاپن است که پوشش حدوداً ۹۵ درصدی دارند. این برنامه بخشی از طرح توسعه دیجیتال دولت ژاپن با عنوان «کشورِ باغ‌شهرِ دیجیتال» است. هزینه کلی این طرح که بخشی از اقدامات دولت ژاپن برای تحقق رشد اقتصادی است، چیزی در حدود ۵.۷ تریلیون ین (حدود ۴۰ میلیارد دلار) ارزیابی می‌شود.

انتهای پیام