تلاش پژوهشگاه ICT برای فعال‌سازی ظرفیت‌های ابررایانه سیمرغ و توسعه هرچه بیشتر زیرساخت‌های فوق سریع در حوزه هوش مصنوعی

به گزارش سیتنا، دکتر احسان آریانیان، رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در گفت‌وگو با خبرنگار ماهنامه نسل چهارم پیرامون معرفی این مرکز، گفت: پژوهشکده فناوری اطلاعات از نخستین واحدهای پژوهشی است که در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد شده است. این پژوهشکده با استفاده از ظرفیت چهار گروه پژوهشی با عناوین خدمات و محتوای الکترونیکی، سامانه های پردازش و تحلیل داده‌ها، سکوهای فناوری اطلاعات و سامانه‌های پردازش وب و رایا زبان و همچنین اداره آزمایشگاه‌های فناوری اطلاعات در زمینه پژوهش و نوآوری در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کند.

وی، ادامه داد: این پژوهشکده در راستای مأموریت‌های اصلی پژوهشگاه در زمینه پژوهش و نوآوری، ارائه مشاوره تخصصی به سازمان‌ها و نهادهای بخشی و فرابخشی، ایجاد شبکه‌های دانش تخصصی و همچنین ارتقای دانش و مهارت‌های مرتبط با فناوری‌های نوین فعالیت می‌کند.

وی گفت: این پژوهشکده متشکل از تعداد قابل توجهی از اعضای هیات علمی و پژوهشگران غیر هیئت علمی است که همگی در کنار همکاران ستاد پژوهشکده و بسیاری از مشاوران حقیقی و حقوقی از مراکز دانشگاهی و پژوهشی و همچنین بخش خصوصی، مسؤولیت اجرا، راهبری یا نظارت بر پروژه ها و طرح‌های پژوهشی را بر عهده دارند.

آریانیان، اضافه کرد: برخی از موضوعات محوری که پژوهشکده فناوری اطلاعات، فعالیت‌های خود را در سالیان اخیر روی آنها متمرکز کرده است، شامل مراکز داده، رایانش ابری، پردازش فوق سریع، سیستم عامل، رایانش فوق سریع، اینترنت اشیاء، زنجیره بلوکی، کلان داده ها، هوش مصنوعی، بازشناسی، تولید، ذخیره سازی، انتشار، بکارگیری، بازیابی و بهینه سازی داده‌ها و اطلاعات و محتوا، پردازش زبان طبیعی، اعتبار سنجی محتوا و خدمات وب، حکمرانی و مدیریت داده، دیداری سازی داده، جاری سازی محتوای چندرسانه ای، شبکه های توزیع محتوا، تعامل انسان با رایانه، زیست سنجی و زیست فناوری، خدمات مکان محور و نقشه، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی، سامانه های کاربردی و استانداردهای مورد نیاز در ارائه خدمات الکترونیکی دولت الکترونیکی و هوشمند، یادگیری الکترونیکی، سلامت الکترونیکی، تجارت و بانکداری الکترونیکی، مدیریت خدمات فناوری اطلاعات، محتوای الکترونیکی، سازمان‌های الکترونیکی و مهندسی و مدیریت دانش، هستند.

رئیس کمیته مرکز داده و مدیریت محتوای شورای راهبری توسعه شبکه ملی اطلاعات، تاکید کرد: گروه سامانه های پردازش وب و رایا زبان، گروه سامانه‌های پردازش و تحلیل داده‌ها، گروه خدمات و محتوای الکترونیکی، گروه سکوهای فناوری اطلاعات و اداره آزمایشگاه‌ فناوری اطلاعات، از جمله گروه‌های پژوهشی در پژوهشکده فناوری اطلاعات هستند.

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، خاطرنشان کرد: انجام پژوهش‌های راهبردی کاربردی توسعه ای و بنیادی در حوزه فناوری اطلاعات، مدیریت پژوهش نیازهای کشور در حوزه فناوری اطلاعات، پیگیری چرخه نوآوری و رویدادهای مرتبط در حوزه فناوری اطلاعات، شناسایی و تحلیل مسائل روز کشور و ارائه راهکارهای فناورانه و نوآورانه،ایفای نقش مشاور برای نهادها و سازمانهای بخشی وزارت ارتباطات و فرابخشی، جذب و حمایت از فعالیت‌های دانشجویی سربازها و نخبگان حوزه فناروی اطلاعات، ایجاد شبکه های تخصصی از اندیشمندان و ذینفعان حوزه فناوری اطلاعات در راستای برنامه‌ها و اهداف پژوهش و نوآوری، برگزاری رویدادهای نو آورانه، سمینارها، همایش‌ها و کنفرانس‌های علمی و ارائه مستندات علمی در قالب مقالات کتب و گزارش‌های تحلیلی را می‌توان از فعالیت‌های اصلی این پژوهشکده برشمرد.

وی، بیان کرد: آزمایشگاه‌های ارزیابی و تایید نمونه سامانه‌های ذخیره سازی داده ها، ارزیابی و تعیین عموق بومی سازی سامانه‌های پردازشی، ارزیابی سامانه‌های ترجمه ماشینی، ارزیابی سامانه‌های حوزه سلامت، ارزیابی پیام رسان‌ها، ارزیابی مراکز داده، ارزیابی کیفیت نرم افزار، ارزیابی خدمات رایانش ابری، ارزیابی خدمات پردازش فوق سریع  (HPC)، ارزیابی خدمات CDN و ارزیابی و رتبه بندی ابزارها، محصولات و خدمات حوزه خط و زبان فارسی، در پژوهشکده فناوری اطلاعات مستقر و مشغول فعالیت هستند.

آریانیان، تشریح کرد: خدمات ابررایانه سیمرغ  (https://simorgh.cloud)، سامانه اعتبار سنجی محتوای فضای مجازی، آزمایشگاه‌های ذکر شده در بخش آزمایشگاه ها، جویشگر متنی، جویشگر خبر، سامانه پرسش و پاسخ قرآنی، جویشگر نقشه، مترجم ماشینی، وب آزما، فارس نت، پارسیگان، شبکه تصویری تصویرنت، پیکره‌های فارسی، بانک درختی سازه‌ای زبان فارسی، سکوی مدیریت API، سامانه هوشمند تبلیغات و سکوی تبلیغات هوشمند، پیکره محک وب، نرم افزار پایه ارزیابی تجربی ویدئو (QoE)، هستان شناسی حوزه فاوا، گراف دانش فارسی، سناریوهای کاربردی زنجیره بلوکی و نقشه‌های راه متناسب با نیاز کشور و با برنامه‌های عملیاتی در حوزه‌های خدمات الکترونیکی در مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته، کلان داده، اینترنت اشیاء و رایانش ابری از محصولات ارائه شده توسط پژوهشکده فناوری اطلاعات است.

رئیس کمیته مرکز داده و مدیریت محتوای شورای راهبری توسعه شبکه ملی اطلاعات، اظهار کرد: طرح ملی ابررایانه سیمرغ، جویشگر بومی، طرح جامع توسعه خدمات الکترونیکی روستایی، طراحی شبکه توزیع محتوای شرکت ارتباطات زیرساخت، سیستم عامل سمت سرور (راهکارهای مجازی‌سازی و ابری‌سازی زمین)، راه اندازی و تجاری‌سازی سرویس زیرساخت ابری (Xaas)، طرح اعتبار سنجی محتوای فضای مجازی، مستندات و مصوبات تنظیم گری در حوزه‌های خدمات ابری، مراکز داده، کلان داده‌ها، سرویس‌های OTT، سرویس‌های CDN، ارائه خدمات آزمایشگاه و ارزیابی برای خدمات و محصولات حوزه فناوری اطلاعات (نظیر ارزیابی تایید نمونه سامانه‌های ذخیره‌سازی داده‌ها، ارزیابی سامانه‌های ترجمه ماشینی، ارزیابی سامانه های حوزه سلامت، ارزیابی پیام رسان‌ها، ارزیابی مراکز داده، ارزیابی کیفیت نرم افزار، ارزیابی خدمات رایانش ابری، ارزیابی خدمات CDN و ارزیابی و رتبه‌بندی ابزارها، محصولات و خدمات حوزه خط و زبان فارسی از جمله دستاوردهای پژوهشکده فناوری اطلاعات تاکنون می‌باشد.

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: یک موضوع بسیار مهم در کشور زیرساخت بحث هوش مصنوعی است که باید توسعه پیدا کند و مقام معظم رهبری تاکید ویژه‌ای دارند که ایران جزو برترین کشورهای نه تنها منطقه بلکه دنیا در حوزه هوش مصنوعی باشد که در این حوزه یک بخش زیرساخت‌ها و بخش دیگر داده‌ها حائز اهمیت است که نمونه آن همایشی بود که اخیرا در حوزه خط و زبان فارسی برای تحلیل محتوا در شبکه اجتماعی برگزار شد؛ همچنین در حوزه زیرساخت‌ها نیز ابررایانه سیمرغ اقدام مطلوبی بود که صورت پذیرفت و می‌توان از آن به عنوان زیرساختی برای توسعه هوش مصنوعی استفاده کرد. در گذشته یکی از پیشرفته ترین کارت‌های گرافیکی A100 بود که توسط nvdia تولید می‌شد البته اکنون H100 پیشرفته‌ترین است اما ما در همان زمان A100 را وارد سیمرغ کرده و در اختیار شرکت ها قرار دادیم و راه‌اندازی آزمایشگاه هوش مصنوعی، آزمایشگاه فارسی آزما و سایر خدماتی که در پژوهشگاه ارائه می‌دهیم خود بر روی همین بستر توسعه پیدا می‌کنند.

وی، ادامه داد: سامانه تحلیل داده‌ شبکه اجتماعی برای تشخیص اخبار جعلی است که اکنون تکامل یافته و یکی از مهم‌ترین طرح‌های وزارت ارتباطات بود که توسط پژوهشگاه صورت پذیرفت؛ همچنین طرح جویشگر بومی را در دستور کار داریم که علی رغم نقاط ضعف و قوتی که داشت، یک زیست بوم کامل در حوزه مترجم ماشینی، نقشه و مکان یابی است.

آریانیان، عنوان کرد: طی دو سال اخیر انرژی زیادی از پژوهشگاه و پژوهشگرها صرف توسعه شبکه ملی اطلاعات شده است که به صورت ویژه طی پروژه‌ای تحت عنوان پژوهش و تدوین طرح مرجع زیرساخت اطلاعاتی شبکه ملی اطلاعات و سه پروژه دیگر آنها را دنبال کرده‌ایم، در این جهت ما باز طراحی شبکه ملی اطلاعات را در راستای سند طرح کلان معماری شبکه ملی اطلاعات انجام دادیم و آن معماری کلان و معماری مرجع شبکه ملی اطلاعات را پیشنهاد دادیم و به ابعاد مختلف موضوع پرداختیم و از کمک سایر پژوهشکده‌ها نیز استفاده کردیم و سپس برنامه اقدام و الزامات برای مهاجرت به سمت این طرح کلان را برای بازیگران تدوین کردیم.

رئیس پژوهشکده فناوری اطلاعات پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، افزود: یکی از معضلات کشور بحث دیپ فیک یا جعل عمیق است که در این خصوص طی شش ماه اخیر اطلاعیه‌ای به تمامی دستگاه‌ها ابلاغ شد مبنی بر اینکه اگر خبری در حوزه جعلی منتشر شد، دستگاه موظف به پاسخگویی در کمتر از دو ساعت خواهد بود و ما تحلیل شبکه اجتماعی را از طریق سامانه دنبال می‌کنیم که در این مورد حضور یک عامل انسانی ضروری است تا پس از تایید جعلی بودن مطلب، آن را برای دستگاه‌های مربوطه ارسال کند و این موضوع به چند سامانه و زیرساخت نیاز دارد که همگی در دستور کار پژوهشکده فناوری اطلاعات قرار دارد.

آریانیان، توضیح داد: ارزیابی عمق بومی‌سازی محصولات و خدمات شبکه ملی اطلاعات به پژوهشگاه واگذار شده است که این موضوع ابعاد مختلف دارد و باید در تمام لایه‌ها عمق بومی‌سازی سنجیده شود که یکی از ابعاد آن بحث فرّاری اطلاعات است؛ همچنین ما در حوزه تجهیزات فعال که از جنس پردازشی، ذخیره سازی یا ارتباطی هستند، آن بخش از عمق بومی‌سازی سرورها که تجدید پردازشی هستند را انجام می‌دهیم که در ابتدای کار یه نظام نامه بومی‌سازی در پژوهشگاه توسط پژوهشکده فناوری ارتباطات و با همکاری سایر پژوهشکده‌ها به صورت متمرکز آماده شد و در مرحله بعد پس از تعیین شاخص‌ها، اکنون عمق بومی سازی در حال ارزیابی است.

انتهای پیام