توسعه شبکه ملی اطلاعات و اقتصاد دیجیتال؛ ارزیابی عملکرد برنامه هفتم پیشرفت

به گزارش سیتنا، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهش های مجلس در گزارش «ارزیابی عملکرد برنامه هفتم پیشرفت تا پایان شهریور ۱۴۰۴: فصل ۱۳- توسعه شبکه ملی اطلاعات و اقتصاد رقومی(دیجیتال)» آورده که تحقق شبکه ملی اطلاعات مهم‌ترین هدف در میان اهداف فصل سیزدهم است و بسیاری از اهدافی که در برنامه هفتم جداگانه هدف‌گذاری شده‌اند در واقع زیراهداف این هدف هستند.

در ادامه تصریح شده که اما شبکه ملی اطلاعات اهدافی هم دارد که ذیل این اهداف ذکر نشده‌اند و باید که بر اجرای آن اهداف هم تمرکز لازم صورت گیرد. به‌ویژه آنکه بخش‌های باقی‌مانده شبکه ملی اطلاعات بسیار دشوارتر از بخش‌های انجام شده به‌نظر می‌رسند و همکاری بخش خصوصی و اقناع مردم به استفاده از خدمات شبکه ملی اطلاعات برای تحقق این اهداف ضرورت دارد.

در این گزارش گفته شده که از میان اهداف کمّی فصل سیزدهم برنامه هفتم پیشرفت، ۷ هدف مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات به‌صورت کامل محقق شده، ۷ هدف تحقق زیاد و ۴ هدف تحقق کم محقق شده‌اند. مطابق بررسی‌های انجام شده، دلیل عدم تحقق بخش قابل توجهی از اهداف کمبود منابع مالی بوده و بعد از آن فقدان توان کارشناسی باعث عدم تحقق اهداف شده است.

در بخش دیگری از این گزارش ذکر شده که در فصل سیزدهم قانون برنامه هفتم پیشرفت، دولت مکلف به تدوین ۳ سند یا آیین‌نامه مرتبط با اجرای قانون شده که از میان اسناد تدوین شده مرتبط با فصل، ۲ سند کاملاً منطبق بر قانون برنامه هفتم و سایر قوانین دائمی ارزیابی شده و ۱ سند نسبتاً منطبق است. کارایی اقدامات پیش‌بینی شده در اسناد برای نیل به اهداف نیز در یک مورد کاملاً مؤثر، یک مورد نسبتاً مؤثر و یک مورد نیز کم‌اثر بوده است.

در ادامه این گزارش بیان شده که از میان اهداف کمّی فصل سیزدهم برنامه هفتم پیشرفت، ۴ هدف مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات به‌صورت کامل محقق شده، ۷ هدف تحقق زیاد و ۴ هدف تحقق کم داشته‌اند. مطابق بررسی‌های انجام شده، دلیل عدم تحقق بخش قابل توجهی از اهداف کمبود منابع مالی بوده و بعد از آن فقدان توان کارشناسی باعث عدم تحقق اهداف شده است.

در این گزارش گفته شده که در فصل سیزدهم قانون برنامه هفتم پیشرفت، دولت مکلف به تدوین ۳ سند یا آیین‌نامه مرتبط با اجرای قانون شده که از میان اسناد تدوین شده مرتبط با فصل، ۲ سند کاملاً منطبق بر قانون برنامه هفتم و سایر قوانین دائمی ارزیابی شده و ۱ سند نسبتاً منطبق است. کارایی اقدامات پیش‌بینی شده در اسناد برای نیل به اهداف نیز در یک مورد کاملاً مؤثر، یک مورد نسبتاً مؤثر و یک مورد نیز کم‌اثر بوده است.

در این گزارش گفته شده که ارزیابی تحقق احکام فصل سیزدهم در سال اول برنامه حاکی از آن است که ۶ حکم مرتبط با این بخش به‌صورت کامل انجام شده یا بیشتر آن محقق شده است، ۵ حکم به‌صورت بخشی انجام شده و ۱ حکم نیز به‌طور کلی انجام نشده‌اند که بیانگر وضعیت متوسط در اجرای احکام فصل سیزدهم برنامه در سال اول اجرای آن است.

در ادامه بیان شده که شبکه ملی اطلاعات که براساس گزارش‌ ناظران مالی، تحقق اهداف آن حدود ۷۰ درصد اعلام شده است، طبق گزارش مرکز ملی فضای مجازی یا مرجع رسمی اعلام پیشرفت، حدود ۶۰ درصد پیشرفت داشته است. این برنامه که تحقق آن یکی از اهداف برنامه هفتم ذکر شده است، راهبردی برای رفع ابرچالش‌های استقرار ناقص حاکمیت ملی و صیانت ناکافی از ارزش‌های اسلامی ـ ایرانی در فضای مجازی و آسیب‌پذیری‌های امنیت سایبری و حتی توسعه کند خدمات و نوآوری‌های فناوری اطلاعاتی در کشور است. پیشرفت در بسیاری از شاخص‌های فصل سیزده برنامه هفتم پیشرفت مانند توسعه سهم اقتصاد دیجیتالی از تولید ناخالص ملی به ۱۰ درصد، اتصال روستا‌ها به شبکه ملی اطلاعات و توسعه فیبر نوری در واقع بخشی از مسیر تحقق اهداف عملیاتی ذکر شده در سند معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات مصوب سال ۱۳۹۹ هستند.‌

در این گزارش گفته شده که اما سند معماری و طرح کلان شبکه ملی اطلاعات اهداف عملیاتی گسترده‌تری از آنچه در فصل سیزدهم هدف‌گذاری شده ‌دارد. به بیان دیگر اهدافی مانند توسعه سیستم‌عامل تلفن همراه و سهم ۲۰ درصدی آن از بازار تلفن همراه، کاهش تأخیر در شبکه زیرساخت به زیر ۳۰ میلی‌ثانیه، افزایش سهم ترافیک خدمات پایه کاربردی به بیش از ۷۰ درصد و کاهش وابستگی به سامانه ناوبری جهانی (GPS) از‌جمله اهداف عملیاتی هستند که برای تحقق شبکه ملی اطلاعات باید محقق شوند و گزارشی از وضعیت اجرایی آنها ارائه نشده است.

بررسی اقدامات دولت و شتاب تحقق اهداف آن نشان می‌دهد که در بعضی موارد اهداف واقع‌بینانه ترسیم نشده‌اند، به‌طور مثال درحالی‌که مجموع تعداد اتصال فیبر نوری انتشاریافته در سامانه iranfttx، حدود ۷۵۰ هزار کاربر است، هدف‌گذاری اتصال ۵ میلیون خانوار در شاخص‌های کمی سال اول در نظر گرفته شده است. ازسوی دیگر در برنامه هفتم پیشرفت اهدافی وجود دارند که تحقق آنها نیازمند پذیرش مردمی است.مثلاً باید راهکاری برای تحریک تقاضای فیبر نوری طراحی شود تا مورد اقبال مردم قرار بگیرد؛ لذا در کنار تخصیص اعتبارات، همکاری دولت و بخش خصوصی، نقطه کلیدی تحقق برنامه هفتم پیشرفت خواهد بود.

انتهای پیام