ضرورت توجه به تجربه کاربران در اینترنت فیبرنوری؛ قطعی‌های شبکه ناشی از ضعف در بخش‌های پشتیبان

به گزارش سیتنا، پروژه ملی توسعه فیبرنوری منازل و کسب و کارها در ایران که با هدف پوشش ۲۰ میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۴ طراحی شده، همچنان در حال اجرا است.

طبق داده‌های رسمی منتشرشده از سامانه‌ «طرح ملی فیبرنوری منازل و کسب‌وکارها (FTTX)»، تاکنون تنها ۸ میلیون و ۲۷۷ هزار و 920 خانوار تحت پوشش این شبکه قرار گرفته‌اند؛ به‌عبارتی فقط ۴۱ درصد از هدف نهایی تحقق یافته است.

همزمان، تعداد کاربران سرویس‌گیرنده ۷۱۵ هزار و ۷2۹ کاربر گزارش شده که حدود 492 هزار مشترک VDSL و بیش از 223 هزار مشترک FTTH است. 

شتاب ناکافی برای تحقق هدف تا پایان سال ۱۴۰۴

بررسی نمودار پیشرفت پروژه حاکی از آن است که با وجود تلاش‌های انجام‌شده، سرعت فعلی برای رسیدن به هدف نهایی در زمان باقی‌مانده کافی نیست. در حالی‌که کمتر از یک سال تا پایان بازه زمانی تعیین‌شده باقی مانده، روند توسعه باید با سرعت و انسجام بیشتری دنبال شود تا از عقب‌ماندگی بیشتر جلوگیری گردد.

توجه به مناطق محروم؛ گامی در مسیر عدالت ارتباطی

یکی از نکات مثبت این پروژه، تمرکز آن بر مناطق کمتر برخوردار کشور است. استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان، ایلام، خوزستان، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد، به‌عنوان اولویت‌های اصلی پوشش در نظر گرفته شده‌اند. این رویکرد می‌تواند گام مؤثری در تحقق عدالت دیجیتال و کاهش نابرابری ارتباطی میان شهرها و روستاها باشد.

تحولی در آموزش، سلامت و اقتصاد دیجیتال

از اقدامات شاخص هم‌زمان با این پروژه، می‌توان به اتصال بیش از ۱۰۰۰ مدرسه در مناطق محروم به شبکه فیبرنوری با سرعت متقارن ۳۰۰ مگابیت بر ثانیه اشاره کرد. این اقدام، بستر مناسب‌تری برای آموزش مجازی، کاهش شکاف آموزشی و بهبود دسترسی به خدمات آنلاین فراهم می‌سازد. همچنین توسعه زیرساخت‌های فیبرنوری در مناطق روستایی می‌تواند محرک رشد کسب‌وکارهای محلی و بهبود ارائه خدمات سلامت از راه دور (تله‌مدیسین) باشد.

چالش‌ها و راهکارهای پیشنهادی

در کنار پیشرفت‌های نسبی، چالش‌هایی مانند تأمین مالی پایدار، کندی در هماهنگی بین نهادها و کمبود نیروی انسانی متخصص نیز به چشم می‌خورد.

برای عبور از این موانع، کارشناسان راهکارهای زیر را پیشنهاد داده اند:

• تسهیل در سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی
• ارائه مشوق‌ها و یارانه‌ها برای ترغیب مردم به استفاده از FTTH
• افزایش همکاری اپراتورها با شهرداری‌ها و نهادهای محلی برای تسریع عملیات اجرایی

آینده‌ای روشن با اینترنت پرسرعت برای همه

با شتاب‌دهی به پروژه ملی فیبرنوری، ایران می‌تواند نه‌تنها زیرساخت فناوری خود را متحول کند، بلکه گام بلندی در مسیر عدالت اجتماعی، توسعه پایدار و توانمندسازی جوامع محلی بردارد. آینده دیجیتال کشور وابسته به تصمیمات امروز و اراده‌ای است که باید در سطح ملی شکل بگیرد تا روستاها، مدارس، کسب‌وکارها و نسل‌های آینده، همگی به سهمی برابر از جهان ارتباطات دست یابند.

نباید تنها به اتصال فیزیکی فیبرنوری به منازل و کسب‌وکارها بسنده کرد

در همین راستا حسین ریاضی، رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران، در گفت‌وگو با خبرنگار سیتنا پیرامون روند پروژه فیبرنوری در کشور، گفت: با وجود اینکه پروژه فیبرنوری به‌صورت گسترده در دولت سیزدهم مطرح و پیگیری شد، اما اتصال فیبرنوری توسط شرکت مخابرات ایران، پیش از این دولت نیز آغاز شده بود، لذا نباید تنها به اتصال فیزیکی فیبرنوری به منازل و کسب‌وکارها بسنده کرد، چرا که کیفیت اینترنت وابسته به عناصر زیرساختی دیگری نیز است.

وی تاکید کرد: اتصال فیبرنوری از لحاظ فیزیکی به مشترکین کافی نیست؛ برای تضمین کیفیت خدمات، شبکه تجمیع استانی که وظیفه انتقال و توزیع داده‌ها را بر عهده دارد نیز باید به میزان کافی توسعه یافته باشد. به‌عبارت دیگر، حتی اگر اتصال شما از نظر فنی برقرار باشد، ولی شبکه تجمیع یا بخش‌های پشتیبان آن دچار مشکل باشند، کاربر با اختلال در سرویس مواجه خواهد شد.

ریاضی افزود: شبکه ارتباطی مانند یک زنجیره است که از مسیر اتصال، شبکه تجمیع و زیرساخت مرکزی تشکیل شده و عملکرد صحیح همه این اجزا برای رضایت کاربر ضروری است.

رئیس هیئت‌مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران، گفت: یکی از دلایل قطعی‌ها و اختلالاتی که برخی پیمانکاران نیز به آن اشاره کرده‌اند، می‌تواند ناشی از ضعف در بخش‌های پشتیبان این زنجیره باشد.

توسعه فیبرنوری در ایران؛ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر

در همین راستا نیز احمد نیرومند، رئیس کمیسیون تحول دیجیتال سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور، در گفتگو با خبرنگار سیتنا به چالش‌ها و راهکارهای توسعه شبکه فیبر نوری در ایران پرداخته و تأکید کرد که علی‌رغم تلاش‌های گسترده برای توسعه این شبکه، شاهد نارضایتی‌هایی از سوی برخی کاربران هستیم.

وی در ابتدا به موضوع توسعه فیزیکی اشاره کرد و گفت: صرف توسعه فیزیکی و گسترش خطوط فیبرنوری بدون توجه به کیفیت و تجربه مصرف‌کننده کافی نیست. این توسعه باید همراه با بهبود زیست‌بوم و تجربه کاربری باشد، در غیر این صورت، کاربران به راحتی از این تغییرات استقبال نکرده و حتی در برابر آن مقاومت خواهند کرد.

نیرومند ادامه داد: اگر توسعه به درستی انجام نشود و تنها به زیرساخت‌ها پرداخته شود، مردم هیچ نفعی از این تحولات نخواهند برد و در نهایت این توسعه به جای اینکه موجب خوشحالی شود، ممکن است به مانعی در مسیر رشد تبدیل شود.

وی همچنین بر لزوم داشتن نگاه یکپارچه در اجرای پروژه‌ها تأکید کرد و افزود: برای موفقیت در توسعه فیبر وری، باید ناظران و مجریان پروژه‌ها از اهلیت فنی و مالی برخوردار باشند. نهادهایی که مسئول اجرای پروژه‌ها هستند، باید توانایی پشتیبانی و تداوم پروژه را داشته باشند تا از توقف‌ها و مشکلات مالی جلوگیری شود.

نیرومند به اهمیت رعایت ظرفیت‌های موجود در بخش‌های دولتی و خصوصی اشاره کرد و گفت: توسعه سریع‌تر از ظرفیت‌های پشتیبانی موجود می‌تواند به گلوگاه‌های جدی تبدیل شود و مانع از ادامه پروژه‌ها شود.

یکی از نکات دیگر که نیرومند در این گفتگو مطرح کرد، لزوم وجود شاخص‌های دقیق برای ارزیابی عملکرد بود. به گفته وی، باید شاخص‌های ارزیابی دقیق داشته باشیم تا بتوانیم بفهمیم که فیبرنوری نه تنها کشیده شده است، بلکه توانسته زندگی دیجیتال مردم را واقعی تغییر دهد. یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها، رضایت مردم است که باید از طریق نهادهای مستقل و بی‌طرف سنجیده شود.

نیرومند در نهایت بر ضرورت عدالت دیجیتال در توسعه شبکه فیبرنوری تأکید کرد و گفت: توسعه شبکه فیبرنوری باید به‌طور همزمان در سراسر کشور، از مناطق شهری گرفته تا روستاها، انجام شود تا هیچ نقطه‌ای از کشور از این تحول جا نماند.

وی با اشاره به اهمیت ترکیب مدیریت، نظارت، استانداردسازی و نگاه بلندمدت به پروژه‌های فیبرنوری، افزود: اگر این چهار بازوی اصلی با رویکردی هوشمندانه و همراه با عدالت دیجیتال و گسترش در سراسر کشور پیاده‌سازی شود، فیبرنوری ایران می‌تواند به یک مدل جهانی تبدیل شود و بسیاری از کشورهای دیگر از آن به عنوان الگو استفاده کنند.

در نهایت، احمد نیرومند به این نکته اشاره کرد که توسعه فیبرنوری در ایران، با وجود چالش‌ها، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است که باید با دقت و برنامه‌ریزی انجام شود تا موفقیت واقعی و تحول دیجیتال در کشور به وقوع بپیوندد.

انتهای پیام

گزارش از سارا استوار