"اینترنت پاک" چیزی جز فهرست سفید از سایت‌های مجاز نیست!

«اینترنت پاک» هم مانند بسیاری واژه‌های دیگر از آن دسته تعبیراتی است که زمان دقیق اجرای آن مشخص نیست بلکه تعریف مشخصی برای آن ارایه نشده و همین موضوع دستیابی به آن را با اما و اگرهای متعددی همراه می‌کند.

به گزارش سیتنا به نقل از شرق، دولت‌های اخیر با طرح موضوعاتی چون شبکه ملی اطلاعات به نوعی تلاش کرده‌اند شبکه داخلی اینترنت یا به عبارتی همان اینترانت را تا حد زیادی جایگزین اینترنت جهانی کنند تا به این واسطه بخشی از تهدیداتی که به واسطه اینترنت ایجاد می‌شوند کنترل شود.

در این مدت همواره در پاسخ به نگرانی‌های کاربران مبنی بر عدم دسترسی به شبکه جهانی اینترنت تاکید شده است که شبکه ملی اطلاعات نه تنها منافی اینترنت نخواهد بود بلکه در تلاش است با میزبانی سایت‌های مختلف در داخل امکانی برای ارتباطات مجازی سریع‌تر، ارزان‌تر و امن‌تر فراهم کند. در نهایت به دنبال این طرح‌های مسوولان، فرهنگ لغات مربوط به فضای مجازی در این سال‌ها هر روز قطورتر شده و واژه‌های جدیدی چون ای‌میل ملی، جست‌وجوگر ملی، سیستم عامل بومی و... را نیز در دل خود جا داد. اما در این میان واژه‌ای هم وارد این فرهنگ شد که با وجود گذشت چند سال هنوز تعریف درست و دقیقی برای آن در دست نیست. 

«اینترنت پاک» که به نظر می‌رسد اولین بار توسط وزیر ارتباطات به کار گرفته شده تعبیری است که هنوز معلوم نیست چه معنایی به همراه دارد اما به عقیده کارشناسان آنچه بیش از همه جای توجه دارد آنکه اگر از «اینترنت پاک» صحبت می‌کنیم بی‌شک در مقابل، شبکه‌ جهانی را پیش رو داریم که تمام سایت‌های آن الزاما با فرهنگ، ارزش‌ها و از همه مهم‌تر مذهب ما همخوانی ندارد. از سوی دیگر مدیریت این شبکه در دستان دولت‌هایی به غیراز ما قرار دارد. در چنین شرایطی اگر دولت‌ها بخواهند چنین شبکه‌ای را پاکسازی کنند یکی از راه‌های موجود استفاده از موضوعی به نام فیلترینگ خواهد بود.

با این تفسیر این موضوع به ذهن خطور می‌کند که «اینترنت پاک» راهکاری در جهت فیلتر کردن سایت‌هاست اما آیا در واقع هدف «اینترنت پاک» همین است؟ زمانی رضا تقی‌پور در این‌باره با اشاره به اینترنت پاک گفته بود: ارتباطات و فناوری اطلاعات برای توسعه صلح و رشد اخلاق و کمک به انسان برای رسیدن به کمال به وجود آمده است و اما امروز همین شبکه‌ها به ابزار بهره‌جویی برای اهداف کثیف تبدیل شده است.

وزیر ارتباطات در عین حال از قرار دادن خدمت اینترنت به کل کشورهای علاقه‌مند خبر داده بود و ایران را اولین کشوری دانسته بود که در این زمینه اقدام می‌کند. حتی او در برخی صحبت‌های خود اینکه اینترنت پاک موجب فیلتر کردن سایت‌ها خواهد شد را هم رد کرده بود اما با این حال هیچ‌گاه به طور روشن و واضح مصادیق پاکی و ناپاکی اینترنت مشخص نشد و درنهایت نهادی هم که قرار است متولی این بخش باشد مبهم باقی ماند.

به گفته تحلیلگران اگر قرار باشد برای پاکسازی اینترنت از فیلتر کردن سایت‌های مورددار استفاده شود قاعدتا باید پرچم این بخش در دست‌ کمیته فیلترینگ باشد اما اگر قرار بر غیراز این باشد همچنان معلوم نیست سکان این بخش در دست وزارت ارتباطات و مجموعه‌های زیرگروه آن یا پلیس فتا قرار خواهد گرفت؟ با تمام این تفاسیر اگر واقعا قرار بر آن است که این واژه‌ها و ترکیبات از یک کلمه به واقعیت تبدیل شوند، قطعا باید برنامه‌ریزی درست و پیش از آن تعریف جامعی از موضوع و نهاده‌های متولی آن ارایه شود. پیشتر نیز دبیر شورای‌عالی فضای مجازی که پیش از این سمت قائم‌مقامی وزیر ارتباطات در امور بین‌الملل را داشت معتقد بود که با راه‌اندازی اینترنت پاک دیگر نیازی به فیلترینگ نیست. مهدی اخوان‌بهابادی بیان کرد اینترنت پاک اطلاعاتی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد که از صافی گذشته است.

اما مسوولان سازمان فناوری اطلاعات معتقد بودند این‌گونه نیست که با راه‌اندازی اینترنت پاک دیگر نیازی به فیلترینگ نباشد. در همین حال وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اینکه آیا سیستم فعلی فیلترینگ اینترنت در ایران پاسخگوی نیازها نبوده که ایده اینترنت پاک مطرح شده است، بیان کرد: بحث اینترنت پاک بحث فیلترینگ نیست بلکه بحث تولید محتوای سودمند، دانشی و ارزشی است به این معنی که ما از جنبه اثباتی و نه جنبه نفی به موضوع نگاه خواهیم کرد. با این وجود مسوولان به صورت تلویحی اشاره کردند که اینترنت پاک با فیلترینگ متفاوت است و از آنجایی که از لحاظ فنی وقتی در مورد اینترنت و پالایش محتوا صحبت می‌کنیم یا باید سایت‌های نامناسب را فیلتر کنیم (فهرست سیاه) یا باید فقط به برخی سایت‌ها (یا حتی پروتکل‌های انتقال اطلاعات) اجازه عبور دهیم (فهرست سفید).

اینترنت پاک نمی‌تواند چیزی جز تهیه فهرست سفید از سایت‌های مجاز باشد که صرفا اجازه دسترسی به سایت‌های موجود در فهرست سفید به کاربران را می‌دهد. اما با این وجود با توجه به توضیحات مختلفی که تاکنون توسط مقام وزارت ارتباطات و سایر مدیران فناوری اطلاعات مطرح شده، همچنان به نظر می‌رسد اینترنت پاک مفهومی است که پیش از همه نیازمند ارایه تعریف و نقشه راهی جامع و مشخص است و با توجه به نزدیک شدن به پایان عمر دولت دهم، لازم است اگر مسوولان واقعا قصد اجرایی کردن این طرح را دارند با سرعت بیشتری وارد عمل در این حوزه شوند.

انتهای پیام