اپراتورهای تلفن همراه و دولت برندگان واقعی فیلتر WeChat

با فیلتر سرویس تلفن اینترنتی WeChat به عنوان یکی از تازه‌ترین ابزارهای ارتباط‌گیری اینترنتی، پیش از هر نقدی بر نوع توسعه فیلترینگ در فضای مجازی و فرصت‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی که تنوع‌یابی روزافزونش را با این روش‌ها نمی‌توان محدود ساخت، این پرسش بزرگ پیش روست که برنده اصلی این تصمیم در ‌کشور‌ چه کسانی یا به تعبیر دقیق‌تر‌ چه مجموعه‌هایی هستند؟

به گزارش سیتنا، سایت تابناک در ادامه آورده است: با گسترش شبکه اینترنت و دسترسی ارزان‌ترِ تلفن‌های هوشمند به اینترنت، ابزارهای نوینی‌ در قالب این تلفن‌ها‌ ظهور پیدا کرده که برخی از آن‌ها استفاده از تلفن به عنوان یک ابزار مکالمه از طریق سیگنال‌های گرانبها را دگرگون ساخته است؛ نسل تازه‌ای از نرم‌افزارهای میان قالب مسنجر و تلفن‌های اینترنتی که حتی ظرفیت مبدل شدن به شبکه‌های اجتماعی نیز برای برخی از آن‌ها قابل پیش‌بینی است و دنیای عظیم و عجیبی را می‌توانند پیش روی فعالان این عرصه‌ها قرار دهند.

‌«وی‌چت / WeChat»، «وایبر/ Viber» و «تانگو / Tango» نسل نو ابزارهای برقراری ارتباط در چهارچوب تلفن‌های همراه هوشمند است که فضای ارتباطات از طریق خطوط تلفن همراه را با تحول تازه‌ای روبه‌رو ساخته و میزان استفاده دارندگان تلفن همراه از سیگنال‌های مخابراتی را که بسیار گران تمام می‌شود، به شدت کاهش داده است. قیمت پایین اینترنت در قیاس با هزینه بالای هر پالس تلفن همراه، باعث شده استفاده از این ظرفیت توسط دارندگان تلفن همراه جدی گرفته شود.

با این حال، این ابزارهای ارتباطی اجتماعی که در دنیا به واسطه توجیه اقتصادی‌شان به سرعت در حال فراگیری است، در ایران عمر طولانی نیافت و به سرنوشت فیس‌بوک و توئیتر و‌ دیگر رسانه‌ها و ابزارهای ارتباطی اینچینین مبتلا می‌شود. در نخستین گام این «وی‌چت / WeChat» بود که با تصویب کمیته فیلترینگ که از قضا بیشتر اعضایش را دولتی‌ها تشکیل می‌دهند، فیلتر شد تا صورت مسأله به کلی پاک شود و استفاده از این ابزار‌ها نیز برای گروهی موکول به دور زدن فیلترینگ در ساختار تلفن همراه باشد که پیچیده‌تر از دور زدن فیلترینگ در رایانه‌های خانگی است.

در این میان، برخی رسانه‌ها درباره احتمال فیلتر «وایبر/ Viber» و «تانگو / Tango» و حتی ایسنتاگرام که ارتباطی نیز با تماس تلفنی ندارد و شبکه اجتماعی عکس محسوب می‌شود، نیز به دلایل مشکلات فرهنگی که می‌تواند در پی داشته باشد، گمانه زنی کرده‌اند؛ ابزارهایی که زمینه مکالمه و پیام صوتی و نوشتاری رایگان از راه تلفن همراه را فراهم می‌آوردند و روز به روز بر شمار این نرم‌افزارهای ارتباطی نیز افزوده می‌شد.

طبیعتاً با فراگیر شدن این ابزارهای ارزان قیمت، برقراری ارتباط که تنها هزینه اندک اینترنت را برای کاربر در پی دارد، میزان استفاده مردم از پالس‌های گرانبهای خطوط تلفن همراه به شکل گسترده‌ای کاسته می‌شود؛ امری که در ماه‌های اخیر مشهود بود و به سرعت نیز در حال توسعه نفر به نفر بود و طبیعتاً بخشی از هزینه‌های زندگی مردم و البته عدد بسیار بزرگی از درآمد اپراتورهای تلفن همراه را کاهش می‌داد.

تنها درباره نرم‌افزار «وی‌چت / WeChat» که گرفتار فیلتر شد، از عدد چند صدمیلیون میلیون کاربر در سراسر جهان سخن به میان می‌آید و به واسطه همکاری اقتصادی چهره‌هایی چون لیونل مسی برای تبلیغ این ابزار‌ها به سرعتی عجیب در حال گسترش است. اعداد مشابهی نیز درباره «وایبر/ Viber» که سرعت فراگیری‌اش به مراتب بیش از دیگر نرم‌افزارهای اینچنینی است، مطرح می‌شود و اگر همین سرعت رشد در دنیا ادامه داشته باشد، در آینده‌ای نزدیک، حجم مخاطبان این ابزار‌ها نیز ده رقمی خواهد شد.

نخستین بار این زهره طبیب‌زاده بود که در خصوص شبکه‌های اجتماعی جدید مانند «وی‌چت» و «تانگو» اظهار داشت: «یکی از عوارض و آثار منفی فضای مجازی، روابط نامناسب اخلاقی بین دختر و پسر است که این شبکه و نرم‌افزار‌های جدید مانند «وی‌چت» و «تانگو» آسیب‌های جبران‌ناپذیری برای نوجوانان و جوانان به همراه دارد. شبکه‌های اجتماعی جدید فیلتر نبوده و این خود مشکلی اساسی است؛ این شبکه‌ها جوانان را ترغیب به روابط نامشروع و غیر اخلاقی می‌کنند... ترویج بی‌بند و باری و عادی سازی خیانت از سوی چنین شبکه‌هایی رخ می‌دهد؛ حضور دختران و پسران نوجوان در «وی‌چت» باعث روابط شدید و وابستگی آن‌ها به فرد ناآشنا می‌شود که این امر آسیب جدی است، چرا که مشکلات عدید‌ه‌ای را به دنبال دارد...».

طرح چنین مباحثی از سوی این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، نخستین جرقه بود تا در پی آن، جریان رسانه‌ای مشخصی به راه بیفتد و در ادامه نیز برخی رسانه‌ها که اساساً نسبتی با این نگرانی‌ها ندارند، به دلایل دیگری همراه این جریان شوند و عملاً زمینه فیلتر این شبکه‌های اجتماعی یا به عبارت دقیق‌تر، ابزارهای ارتباط جمعی فراهم شود و در کمیته‌ای که اکثریت اعضایش را نمایندگان نهادهای مختلف دولتی تشکیل می‌دهند، فیلتر کلی «ویچت / WeChat» تصویب شود که به هر حال امید می‌رود با جمع بندی دقیق و در نظر گرفتن نفع و ضرر چنین تکنولوژی‌هایی بوده باشد.

آنچه مسلم است، این ابزارهای تازه نیز می‌تواند آسیب‌هایی در پی داشته باشد، کما اینکه همه ابزارهای بشری از ساده‌ترین آن‌ها نظیر چاقو تا ابزارهای مشابه آنلاین می‌توانند در خدمت بشریت باشند و یا آسیب‌هایی در پی داشته باشند. سال پیش اعلام شد بنا بر‌ آمار‌ها در کشورمان، به طور متوسط روزانه شش تن با سلاح‌های سرد و عمدتاً با چاقو کشته می‌شوند که اتفاقاً بخشی از این چاقو‌ها نیز چاقوهای معمولی است؛ اما آیا به این دلیل خرید و فروش یا نگهداری چاقو در ایران و دیگر کشور‌ها، ممنوع شده است؟!

بگذاریم مثال ملموس‌تری بزنیم؛ زمانی که یاهومسنجر در سال‌های نسبتاً دور همراه با اینترنت کم سرعت به ایران آمد، بسیاری خواستار فیلتر سرویس‌های یاهو بودند و دلیل لزوم تحقق این امر را نیز اتاق‌های چت بیان می‌کردند که مفاسدی در آن‌ها رخ می‌داد. مرور زمان و رشد سطح فرهنگی استفاده کنندگان اینترنت اما باعث شد تا این فضا‌ها مشتریان بسیار کمتری داشته باشند و عملاً برای بسیاری از کاربران به فراموشی سپرده شوند و این مسأله نیز تا حدود زیادی به هشدار‌ها در این باره و همچنین فرهنگ سازی باز‌می‌گشت.

درباره دیگر ابزارهای اینترنتی نیز طبیعتاً می‌توان چنین فضایی ترسیم کرد و مشخص است که اتفاقاتی نظیر Shake کردن که تا حدودی قابل قیاس با چت روم‌هاست، می‌تواند جزو آسیب‌های محدود شبکه عظیم اطلاع رسانی باشد، کما اینکه مزاحم تلفنی جزو آسیب‌های استفاده از تلفن ثابت در سال‌های دور بود که برایش چاره اندیشیده شد. حتی درباره سوءاستفاده و شنود این شبکه‌های آنلاین ارتباطی نیز مطالبی بیان شد که در این باره نیز می‌شد به مردم تأکید کرد که مکالمات حساسشان را با این شبکه‌ها انجام ندهند، چرا که چنین خطری درباره تمامی ابزارهای ارتباطی آنلاین ـ بلااستثنا‌ ـ وجود دارد.

در این زمینه نیز ‌ای کاش چاره اندیشی‌هایی شود و تکنولوژی‌های نوظهور ارتباطی که می‌تواند هزینه‌های کنونی را کاهش دهد، به صورت کلی ‌فیلتر‌ نشوند. آنچه مسلم است برنده واقعی فیلتر WeChat و Viber در کشورمان خواسته یا ناخواسته اپراتورهای تلفن همراه هستند که اتفاقاً بخشی از درآمدشان را بر هر پالس تلفن همراه می‌بایست به حساب دولت واریز کنند و اتفاقاً عدد بزرگی را شامل می‌شود. با این حساب، بر خلاف اپراتور‌ها، مردم سودی از فیلتر این شبکه‌ها نمی‌برند؛ امری که امیدواریم در تصمیم‌گیری‌های اینچنینی، مورد توجه ویژه سایر دستگاه‌های دولتی و غیردولتی قرار گرفته و از این پس نیز قرار بگیرد و پیش از این‌ها نیز توجه داشت دیر یا زود ابزارهای اینچنینی خواهد آمد که شاید مسدودسازی و فیلترشان نیز ممکن نباشد!

انتهای پیام