نویسنده وبلاگ «تا آخر دنیا برایت می‌نویسم» با اشاره به مطلب طنز منتشر شده در روزنامه شرق مورخ 1 آبان‌ماه که خبری با منبع ایسنا دستمایه این طنز قرار داده شده بود، نکاتی را یادآور شده است.

به گزارش سیتنا در این مطلب آمده است: «یکی از بدترین وضعیت‌ها برای طنزنویسان و کاریکاتوریست‌ها، داشتن صفحه و ستون ثابت در یک رسانه‌ روزانه است. طنزپرداز در این حالت مجبور می‌شود مدام به اینترنت و خبرهای سایت‌ها و خبرگزاری‌ها سرک بکشد تا ببیند درباره‌ چه چیزی به‌اندازه‌ کاراکتر لازم می‌تواند بنویسد.

همین وضعیت را در ایسنای خودمان هم داریم. البته فرق برخی از طنزپردازان گرفتار به این بلیه این است که در جریان مشغله‌های پرشمارشان گرفتار نیستند که مجبور شوند از خود جامعه و حتی رسانه‌های صوتی و تصویری غافل باشند، و کارشان را با چند دقیقه پای اینترنت نشستن به انجام برسانند. تا اینجا منظورم هیچ فرد خاصی نبود و یک روند کلی و عمومی را مورد اشاره داشتم اما از این‌جا به بعد می‌خواهم به گاف‌های طنزنویس محترم روزنامه‌ شرق در یک مطلب بپردازم. با این توضیح که خود ما این مطلب را که بخشی از آن - نمی‌گویم به‌خاطر پر شدن ستون مربوط - به ایسنا پرداخته بود، در ایسنا بازنشر دادیم که هم خدای ناکرده متهم نشویم به ظرفیت نداشتن برای شوخی و هم اینکه شاید به بالا بردن آستانه‌ تحمل در این زمینه ذره‌ای کمک کرده باشیم.

در فضای فیسبوک خواندم که روزنامه‌ شرق در مطلب طنزی، به وعده‌ رییس مرکز آمار ایران مبنی بر انجام شدن سرشماری نفوس و مسکن سال 95 با استفاده از تبلت، واکنش نشان داده است. اول پیش خودم گفتم اینکه یک مسئول وعده داده باشد سرشماری قرار است با استفاده از تبلت انجام شود چه ایرادی دارد و اگر او تاکید می‌کرد که مثلا به کوری چشم دشمنان و برای جلوگیری از غرب‌زدگی، تا ابد سرشماری ها را به روش کاغذی انجام می‌دهیم خوب بود؟ حال بر فرض که این حرف، حرف بدی باشد، شوخی با آن این می‌شود که بگوییم گوینده‌ آن، تبلت را کشف کرده باشد؟ پس این تمام ماجرا نمی‌توانست باشد. طبیعتا طنزنویس یک رسانه‌ معتبر به نکته‌ دیگری توجه داده است که کمی دقت آن‌ را مشخص می‌کند و البته گاف نخست از همین‌جا شروع می‌شود.

آنچه که طنزنویس برجسته کرده، وعده‌ رئیس مرکز آمار مبنی بر انجام شدن سرشماری سال 1395 با تبلت است و گویا این ایراد به ایشان گرفته شده که چرا سال 95 و احتمالا چرا زودتر نه؟ دلیلش خیلی واضح است چون نوبت بعدی سرشماری ما سال 95 است، نه زودتر و نه دیرتر؛ به همین سادگی. پس وقتی در سال 93 یا 94 قاعدتا قرار نیست سرشماری انجام شود، استفاده از تبلت هم در این تاریخ‌ها، مبنای عقلی و علمی ندارد. البته من‌ هم به‌عنوان همکاری که در بخش فرهنگی - هنری به کار مشغول است، اطلاع لازم را در این زمینه نداشتم بلکه حدس زدم و یک جست‌وجوی اینترنتی با عنوان "سرشماری نفوس و مسکن" انجام دادم، در اولین صفحه‌ به‌دست آمده، گفته شده بود که این سرشماری هر 10 سال یک بار انجام می‌شد و از سال 85 قرار شده که هر پنج سال انجام شود. سرشماری قبلی هم طبعا سال 90 انجام شده است. در نتیجه آقای رئیس الان نمی‌تواند بگوید در سرشماری سال 94، همان‌طور که نمی‌تواند بگوید در سرشماری سال 91 از تبلت استفاده خواهیم کرد!

پس با همین سوء برداشت، می‌توانیم بگوییم نیمی از مطلب یادشده، ماهیت وجودی خود را از دست داده است. درباره‌ نیم دیگرش هم تحقیق کردم ببینم همکارانم در بخش اقتصادی ایسنا چه خطایی مرتکب شده‌اند؟ یک گزارش پوششی تهیه کرده‌اند از یک برنامه‌ عمومی و رئیس مرکز آمار ایران هم این حرف را زده و آنها منتقل کرده‌اند. تا اینجای کار تنها ایراد محتمل می‌تواند این باشد که چرا اساسا یک حرف مساله‌دار را منعکس کرده و چرا به آن ایراد نگرفته‌اند؟ پاسخ این چرا هم البته اگر بخش قبلی را پذیرفته باشیم، مشخص است و دیگر باید از این چرا تعجب کرد. اما طبعا این انتظار هم عجیب نیست که علاوه بر بدیهی دانستن انجام یک جست‌وجو و مطالعه درباره‌ موضوع، از طنزپرداز محترم این انتظار را هم داشته باشیم که با خودش فکر کند چرا بیشتر رسانه‌ها این جمله را در گزارششان برجسته کرده‌اند و چرا بیشتر آدم‌ها بر خلاف من فکر می‌کنند؟ اتفاقا باید یادآوری کنم که در برخی رسانه‌ها مانند ایسنا که موضوع استفاده از تبلت را روتیتر قرار داده، تیتر اصلی به محرمانه بودن اطلاعات نزد مرکز آمار اختصاص یافته اما بسیاری رسانه‌های دیگر هم بوده‌اند که موضوع استفاده از تبلت را به‌عنوان تیتر اصلی انتخاب کرده‌اند. پس علت دیده نشدن آنها و تنها دیده شدن ایسنا را با پرسش مواجه می‌کند.

گاف دوم از همین‌جا نشات می‌گیرد. گیرم که نویسنده‌ محترم مطلب طنز، به خواندن خبر در ایسنا علاقه دارد یا به هر دلیلی در آن لحظه، موضوع قابل پردازشش را در ایسنا دیده است اما نگاهی به گزارش خبرنگار روزنامه‌ شرق که همان تیتر محرمانه ماندن اطلاعات هم برایش انتخاب شده، در همان روز، جالب است: «رئیس مرکز آمار ایران هم از به‌روزشدن اعلام نرخ تورم از سال 93 و انجام سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 95 با تبلت خبر داد و گذر از آمارهای کاغذی و حرکت به سمت رویکردهای نوین و بدون کاغذ را اولویت این مرکز اعلام کرد.»

در واقع روزنامه‌ شرق در روزی که در مطلب طنزی به دیگران ایراد گرفته، در همان روز، چند صفحه و شاید یکی دو میز آن‌طرف‌تر، همان موضوع مورد ایراد را خودش هم مرتکب شده است و شاید این یعنی بر خلاف آنچه نویسنده‌ مطلب گفته‌اند صحبت‌های رئیس مرکز آمار به‌ جای بخش اقتصادی در بخش طنز باید منتشر می‌شد، اینجا شاید بتوان گفت، کار شدن مطلبی که در تخصص بخش اقتصادی است، در بخش طنز، به یک گاف انجامیده است.»

انتهای پیام