به گزارش سیتنا، خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت: در جریان جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل که از روز جمعه ۲۳ خردادماه با حملات اسرائیل شروع شد، گزارشهای متعددی از اختلال در اینترنت، سیستمهای بانکی و ارتباطی و همچنین اختلال شدید جیپیاس یا سیستم موقعیتیابی جهانی گزارش شد.
شهروندان در ایران به ویژه در تهران برای یافتن مسیرهایشان دچار مشکل شده بودند. اپلیکیشنهای مسیریابی داخلی مانند «بلد» و «نشان» یا بینالمللی مانند «ویز» به آنها نقشههای اشتباه نشان میداد، یا موقعیت آنها را در نقطههایی عجیب ثبت میکرد.
چند روز قبل پیش، ستار هاشمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران اعلام کرد که این اختلالات برای «اهداف امنیتی و نظامی» ضروری بوده است.
او گفت: «در بحث جیپیاس هم اختلالاتی حسب صلاحدید مراجع ذیربط برای حفاظت از جان مردم پیش آمد که این موضوع هم روی ارتباطات با کیفیت اثر دارد و ما این را دنبال میکنیم، چون کسب و کارها دغدغه دارند و از آن متأثر شدند.»
موشکها و پهپادها اغلب برای یافتن اهداف خود از جیپیاس یا فناوریهای مشابه استفاده میکنند.
هنوز مشخص نیست که این اقدامات تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و چه میزان خسارت به کسب و کارهای ایرانی وارد کرده و خواهد کرد.
حالا با گذشت نزدیک به دو ماه خبرگزاری فرانسه میگوید که اختلالات اخیر ادامه دارد و این «پایدارترین و گستردهترین» مورد اختلال در شبکه جیپیاس است و در گزارش خود به سراغ رانندگان تاکسیهای اینترنتی رفته و روایت آنها را از «سردرگمی و اتلاف وقت» گزارش کرده است.
این خبرگزاری نوشت: «زندگی بسیاری از رانندگان یا پیکهای موتوری با سردرگمی و افزایش زمان سفر و مصرف بیشتر سوخت همراه شده است.»
فرشاد، یک راننده تاکسی اینترنتی در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفته که هفتههاست که کسب و کار او مختل شده است و برای او که اهل لرستان است و با کوچههای پر پیچ و خم تهران کمتر آشناست، بارها مسیرهایش به کوچههای بنبست و راههای اشتباه منتهی شده است.
او میگوید: «فقط مسافرانی که مسیر را که بلد باشند سوار میکنم» و افزود که این کار باعث شده که درآمدش به شدت کم شود.»
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات ایران هم در کانال تلگرام خودش اختلال جیپیاس را پرهزینه و فواید دفاعی آن را محدود دانسته بود.
به گزارش سیتنا، سامانه موقعیتیابی جهانی یا جیپیاس متشکل از ۳۰ ماهواره مجهز متعلق به وزارت دفاع دولت آمریکا است که اطراف زمین میچرخند و با استفاده از اطلاعات و دادههای ریاضی به گیرندههای جیپیاس برای مکانیابی و حتی تشخیص زمان کمک میکنند.
گوشی هوشمند یا هر دستگاهی که گیرنده جیپیاس دارد، برای پیدا کردن موقعیت فیزیکی از ماهواره سیگنال میگیرد و محاسباتش را بر اساس زمان فرستاده شدن این سیگنالها و مکان قرارگیری ماهوارهها انجام میدهد.
اگر ساعتهای روی این ماهوارهها به اندازه یک هزارم ثانیه دقیق عمل نکنند، شما خودتان را در جایی که ۲۰۰ یا ۳۰۰ کیلومتر از مکان واقعیتان قرار دارد، خواهید یافت. مثل اتفاقی که برای برخی شهروندان در ایران افتاده است.
با دو روش «جمینگ» به معنای پارازیت انداختن و «اسپوفینگ» به مفهوم جعل و دستکاری سیگنالها، میتوان اپلیکیشنهای مسیریابی را مختل کرد. در واقع پارازیت فقط سیگنال را کور میکند و حتی ممکن است خود کاربر متوجه این اتفاق نشود، ولی اسپوفینگ سعی میکند یک سیگنال جعلی اما معتبر بسازد و آن را بهجای سیگنال واقعی به گیرنده تحمیل کند.
انتهای پیام