مهدی جعفری، کارشناس اقتصادی سفارت جمهوری اسلامی ایران- هانوی در مقاله ای که در اختیار سیتنا قرار داده، آورده است:

ویتنام در سال‌های اخیر با رشد خیره‌کننده در صنعت بازی‌سازی به یکی از بازیگران کلیدی این حوزه در سطح آسیا و حتی جهان تبدیل شده است. حجم بالا و جهانی شدن بازی‌های توسعه‌یافته در این کشور، نشان‌دهنده پتانسیل بالای آن برای تبدیل شدن به یک قطب تولید و صادرات بازی دیجیتال است.

صنعت بازی ویتنام پیش‌بینی می‌کند درآمد این صنعت در سال ۲۰۲۵ به ۴۳۰ میلیون دلار برسد. گفتنی است طبق گزارش GameGeek  (پلتفرمی که اکوسیستم بازی ویتنام را به هم متصل می‌کند)، بازی‌های منتشر شده توسط استودیوهای این کشور در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۱۵ میلیون دلار و در نیمه اول ۲۰۲۵ حدود ۲۱۵ میلیون دلار درآمد ایجاد کرده‌اند.

طبق داده‌های منتشرشده، بازی‌هایی که توسط تیم‌های ویتنامی توسعه یافته‌اند، در سال ۲۰۲۴ بیش از ۹.۶ میلیارد بار دانلود شده‌اند. این رقم تنها در شش‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به ۵.۲ میلیارد دانلود رسیده است و پیش‌بینی می‌شود مجموع دانلودها در کل سال ۲۰۲۵ از ۱۰.۳ میلیارد بار فراتر رود که نشان‌دهنده رشد سالانه بیش از ۷.۷ درصدی است.

بر اساس گزارش پلتفرم GameGeek که اکوسیستم بازی ویتنام را پوشش می‌دهد، بازی‌های منتشرشده توسط استودیوهای ویتنامی در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۱۵ میلیون دلار درآمد داشته‌اند. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، این درآمد به حداقل ۲۱۴.۸۵ میلیون دلار رسیده است. اگر روند رشد فعلی ادامه پیدا کند، درآمد کل صنعت بازی‌سازی ویتنام در سال ۲۰۲۵ از ۴۳۰ میلیون دلار فراتر خواهد رفت که نشان‌دهنده افزایش ۳۶.۴ درصدی نسبت به سال قبل است. به گفته GameGeek، بازی‌های توسعه‌یافته توسط تیم‌های ویتنامی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۹.۶ میلیارد بار دانلود شده‌اند. این رقم در شش‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ به ۵.۲ میلیارد رسیده و انتظار می‌رود در کل سال به بیش از ۱۰.۳ میلیارد بار برسد.

بازی‌های استودیوهای ویتنامی اکنون ۳۷.3 درصد از کل دانلودهای جهانی بازی‌های موبایلی را تشکیل می‌دهند. یعنی تقریباً از هر ۱۰ بازی دانلودشده در سطح جهان، ۳ تا ۴ بازی ساخت ویتنام هستند. این نتایج چشمگیر بازتابی است از پیشرفت جامع در توسعه، عملیات و توزیع جهانی تیم‌های بازی‌سازی در ویتنام. نام‌هایی مانند Falcon با بازی Goods Sort و ABI Game Studio با بازی Nuts and Bolts به طور مداوم در رتبه‌بندی‌های جهانی ظاهر می‌شوند و به نمادهای موج بازی‌های «کژوال» (Casual) که ویتنام در آن پیشتاز است، تبدیل شده‌اند.

با این حال، GameGeek اشاره می‌کند که توسعه‌دهندگان ویتنامی همچنان در حال کشف مسیرهای نوین هستند، اما اکوسیستم فعلی با یک چالش اساسی مواجه است: فقدان اتصال پایدار و ساختاریافته. در حالی که ویتنام میزبان بیش از ۳۰۰۰ استودیوی بازی‌سازی است و از این لحاظ در منطقه رتبه بالایی دارد، هنوز یک «مرکز هم‌افزایی و ارتباطی قدرتمند» برای ایجاد همکاری میان این استودیوها وجود ندارد. صنعت بازی در ویتنام همچنان پراکنده و جزیره‌ای باقی مانده و فاصله‌هایی در مهارت‌ها و توانمندی‌های میان توسعه‌دهندگان و ناشران محلی به چشم می‌خورد. در حالی که بسیاری از استودیوهای بزرگ‌تر پیشرفت قابل‌توجهی دارند، تیم‌های کوچک‌تر هنوز با مشکلاتی نظیر بازاریابی، نبود ارتباط با متخصصان، دسترسی محدود به فناوری‌های نو و کمبود منابع عملیاتی پیشرفته مواجه‌اند. فرصت‌هایی برای ملاقات با متخصصان، دسترسی به دانش عمیق و ایجاد شراکت‌های حرفه‌ای همچنان محدود است.

رویداد Vietnam Game Connect 2025 که قرار است در تاریخ ۱۶ ژوئیه برگزار شود، به‌عنوان بستری کلیدی برای ارتباط توسعه‌دهندگان بازی ویتنام با سرمایه‌گذاران و رهبران جهانی این صنعت در نظر گرفته شده است. در این رویداد بیش از ۵۰۰ شرکت‌کننده حضور خواهند داشت، از جمله مدیران استودیوهای بزرگ و کوچک سراسر کشور و ۲۵ حامی مالی که در بخش نمایشگاهی شرکت خواهند کرد.

جدول 1- وضعیت کنونی صنعت بازی‌سازی در ویتنام (تا نیمه ۲۰۲۵)

مزیت‌های رقابتی ویتنام در صنعت بازی

ویتنام در سال‌های اخیر توانسته است جایگاه برجسته‌ای در صنعت بازی‌سازی به‌دست آورد و به یکی از کشورهای پیشتاز آسیا در حوزه توسعه بازی‌های موبایلی تبدیل شود. یکی از اصلی‌ترین مزیت‌های رقابتی این کشور، نیروی انسانی جوان، آموزش‌دیده و خلاق در حوزه‌های برنامه‌نویسی، طراحی گرافیک و گیم‌دیزاین است که توانایی تولید بازی‌هایی با کیفیت جهانی را دارند. علاوه بر این، هزینه پایین تولید نسبت به کشورهایی مانند چین، کره‌جنوبی و ژاپن، باعث شده است ویتنام به مقصدی جذاب برای سرمایه‌گذاران خارجی و ناشران بین‌المللی تبدیل شود. از سوی دیگر، حضور موفق استودیوهایی مانند Falcon Games و ABI Game Studio در رتبه‌بندی‌های جهانی، نشان می‌دهد که ویتنام توانسته است در ژانر بازی‌های "کژوال" (casual) نقش‌آفرینی کند. همچنین، مهارت بالای توسعه‌دهندگان در انتشار بازی‌ها در پلتفرم‌های جهانی مانند Google Play و App Store، سهم ویتنام را در بازارهای بین‌المللی به‌شدت افزایش داده است؛ به‌گونه‌ای که اکنون بیش از ۳۷ درصد از بازی‌های دانلودشده در جهان، توسط استودیوهای ویتنامی تولید شده‌اند. به طور کلی مزیت‌های رقابتی ویتنام در صنعت بازی عبارتند از:

1. منابع انسانی جوان، خلاق و آموزش‌دیده در طراحی، برنامه‌نویسی و هنر دیجیتال
2. هزینه‌های توسعه پایین‌تر نسبت به چین و کره جنوبی
3. زیرساخت نرم‌افزاری و دسترسی بالا به بازارهای جهانی
4. موفقیت جهانی برندهایی مانند Falcon Games و ABI Game Studio

چالش‌های کلیدی ویتنام در صنعت بازی

با وجود پیشرفت‌های قابل‌توجه، صنعت بازی‌سازی ویتنام همچنان با چالش‌هایی مهم و ساختاری مواجه است. یکی از مشکلات اساسی، پراکندگی اکوسیستم بازی‌سازی و نبود یک نهاد مرکزی هماهنگ‌کننده برای سیاست‌گذاری، اتصال بین بازی‌سازان و ارتقاء همکاری‌های درون‌صنعتی است. علی‌رغم وجود بیش از ۳۰۰۰ استودیو فعال، بسیاری از آن‌ها به‌صورت جداگانه و بدون ارتباط مؤثر با یکدیگر فعالیت می‌کنند که مانع از هم‌افزایی و استفاده مشترک از منابع می‌شود. علاوه بر این، فاصله زیاد در سطح توانمندی‌ها بین استودیوهای بزرگ و کوچک، موجب شده است که بخش بزرگی از توسعه‌دهندگان کوچک با چالش‌هایی مانند ناتوانی در بازاریابی، عدم دسترسی به فناوری‌های پیشرفته، نبود آموزش تخصصی و نبود ارتباط با سرمایه‌گذاران مواجه باشند. همچنین، کمبود فرصت‌های آموزشی تخصصی، ارتباط ضعیف با دانشگاه‌ها و فقدان نهادهای حمایت‌گر دولتی منسجم، روند رشد پایدار صنعت را با اختلال مواجه کرده است.

جدول 2- چالش‌های کلیدی صنعت بازی ویتنام

چشم‌انداز ویتنام در بازار جهانی بازی (۲۰۲۵–۲۰۳۰)

ویتنام به‌دنبال تبدیل شدن به:
• مرکز تولید بازی‌های موبایلی با رویکرد "کژوال" (Casual) و جهانی‌پسند
• صادرکننده زیرساخت و نیروی متخصص برای شرکت‌های بین‌المللی بازی
• میزبان سرمایه‌گذاران خارجی و شتاب‌دهنده‌های بین‌المللی از طریق رویدادهایی مثل Vietnam Game Connect

فرصت‌های همکاری ایران و ویتنام در صنعت بازی

صنعت بازی‌سازی در ویتنام طی سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و با بیش از ۳۰۰۰ استودیو فعال، به یکی از قطب‌های نوظهور در توسعه بازی‌های موبایلی و کژوال تبدیل شده است. در مقابل، ایران نیز با برخورداری از نیروی انسانی خلاق، سابقه تولید بازی‌های با کیفیت بومی، و مخاطبان گسترده داخلی، از ظرفیت‌های بالقوه‌ای برای حضور در بازارهای بین‌المللی برخوردار است. این وضعیت، زمینه را برای همکاری راهبردی میان دو کشور در حوزه تولید و انتشار بازی‌های دیجیتال فراهم کرده است.

یکی از مهم‌ترین فرصت‌ها، تولید مشترک بازی‌های موبایلی با مضامین فرهنگی، تاریخی یا سرگرم‌کننده است. با ترکیب توان فنی توسعه‌دهندگان ویتنامی و ایده‌پردازی‌های نوآورانه ایرانی، می‌توان محصولاتی تولید کرد که هم در بازار ایران و هم در بازارهای آسیای جنوب‌شرقی و حتی جهانی موفق باشند. همچنین ایران می‌تواند از طریق این همکاری‌ها به بازار بزرگی مانند اندونزی، تایلند و مالزی که تحت تأثیر نفوذ فرهنگی و فناوری ویتنام قرار دارند، دست یابد.

فرصت دیگر در تبادل نیروی انسانی، آموزش و انتقال تجربه است. استودیوهای ویتنامی تجربه گسترده‌ای در انتشار بازی در پلتفرم‌هایی مثل Google Play و App Store دارند، در حالی که توسعه‌دهندگان ایرانی اغلب به دلیل تحریم‌ها با محدودیت‌هایی روبرو هستند. از طریق همکاری، امکان انتقال تجربه، آموزش‌های فنی، و آشنایی با روندهای جهانی برای طرف ایرانی فراهم می‌شود. در مقابل، ایران نیز می‌تواند تجربیات خود در زمینه بازی‌های بومی‌سازی‌شده، روایت‌محور و محتوای فرهنگی را به توسعه‌دهندگان ویتنامی ارائه دهد. در سطح نهادی، دو کشور می‌توانند در قالب تفاهم‌نامه‌های دوجانبه میان نهادهای علمی و فناوری، زمینه همکاری رسمی در برگزاری کارگاه‌ها، بوت‌کمپ‌ها، یا رویدادهای مشترک (مانند مسابقات ساخت بازی یا نمایشگاه‌ها) را فراهم کنند. همچنین حضور در رویدادهای منطقه‌ای مانند Vietnam Game Connect برای شرکت‌های ایرانی، امکان برقراری ارتباط مستقیم با سرمایه‌گذاران و ناشران بین‌المللی را فراهم می‌سازد.

جدول 3-فرصت‌های همکاری ایران و ویتنام در صنعت بازی

پیشنهادهای راهبردی برای همکاری با ویتنام

1. امضای تفاهم‌نامه همکاری بین معاونت علمی ایران و وزارت اطلاعات و ارتباطات ویتنام
2. تشکیل کارگروه مشترک بازی‌سازی ایران – ویتنام با حضور استارتاپ‌ها، شتاب‌دهنده‌ها و نهادهای دولتی
3. حضور در رویدادهای صنعت بازی ویتنام مانند  Vietnam GameVerseوVietnam Game Connect
4. تسهیل در روادید و اقامت کاری برای فعالان بازی‌سازی دو کشور
5. راه‌اندازی پایلوت منطقه آزاد فناوری بازی دیجیتال با همکاری مشترک دو کشور

معرفی شرکت‌های برجسته‌ ویتنام در صنعت بازی به همراه وب‌سایت

در جدول زیر به شش شرکت برجسته ویتنام در صنعت بازی ارائه می‌‎گردد:

جدول 4- شرکت‌ ویتنامی برجسته در صنعت بازی

ملاحظات:

1. ویتنام به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از قدرت‌های نوظهور صنعت بازی‌سازی در آسیا است. با توجه به توانمندی‌های فنی بالا، سهم گسترده در بازار جهانی، و نزدیکی فرهنگی به برخی مؤلفه‌های ایرانی، این کشور می‌تواند شریکی راهبردی برای توسعه صنعت بازی ایران باشد.
2. با توجه به اراده دو کشور برای تقویت همکاری‌های فناورانه و فرهنگی، صنعت بازی‌سازی می‌تواند به عنوان یک حوزه کم‌هزینه، درآمدزا، و فرهنگی-اقتصادی مؤثر، نقش مهمی در تقویت روابط ایران و ویتنام ایفا کند و استفاده هوشمندانه از این ظرفیت‌ها نیازمند اراده سیاسی، حمایت نهادی و مشارکت بخش خصوصی دو کشور است.
3. صنعت بازی‌سازی در ویتنام هنوز قانون‌گذاری و چارچوب نهادی مشخص و متمرکزی مانند کشورهای پیشرفته ندارد، اما نظارت و صدور مجوزهای

مرتبط با انتشار بازی‌های دیجیتال در داخل و خارج کشور، عمدتاً تحت نظر این نهادها صورت می‌گیرد:

الف) وزارت اطلاعات و ارتباطات ویتنام (Ministry of Information and Communications – MIC) – مسئول صدور مجوز برای بازی‌های دیجیتال، نظارت بر محتوای آن‌ها و همچنین رگولاتوری رسانه‌ای. 
ب) اداره نشر، چاپ و توزیع دیجیتال (Authority of Broadcasting and Electronic Information) – زیرمجموعه MIC است و وظیفه تنظیم مقررات مربوط به بازی‌های آنلاین را برعهده دارد.

4. مجمع(ائتلاف) توسعه‌دهندگان بازی ویتنام(VGDA)در سال‌های اخیر با هدف حمایت، شبکه‌سازی، آموزش و ارتقاء جایگاه بازی‌سازان داخلی ایجاد شده است و تمرکز آن روی ایجاد ارتباط میان استودیوها، سیاست‌گذاران، شتاب‌دهنده‌ها و دانشگاه‌هاست.
5. ج.ا.ایران با داشتن نیروی متخصص، بازار داخلی پرپتانسیل، تجربه در بازی‌های فرهنگی، و علاقه به گسترش همکاری‌های فناوری، می‌تواند شریک راهبردی مناسبی برای ویتنام در صنعت بازی‌سازی باشد. این همکاری می‌تواند نه‌تنها به توسعه اقتصادی دو کشور کمک کند، بلکه بستری برای تعامل فرهنگی و نرم‌افزاری منطقه‌ای و جهانی نیز فراهم کند.
6. ج.ا.ایران با بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت جوان، یکی از بزرگ‌ترین بازارهای مصرف بازی در منطقه محسوب می‌شود. طبق آمار، بیش از ۳۰ میلیون گیمر فعال در ایران وجود دارد. این جمعیت مصرف‌کننده می‌تواند برای استودیوهای ویتنامی یک بازار هدف جدید و جذاب باشد، به‌ویژه اگر بازی‌ها با زبان و فرهنگ ایرانی بومی‌سازی شوند. در مقابل، استودیوهای ایرانی نیز می‌توانند با کمک شرکای ویتنامی وارد بازارهای آسیای جنوب‌شرقی شوند.
7. ج.ا.ایران دارای جامعه‌ای گسترده از برنامه‌نویسان، طراحان گرافیک، انیماتورها و طراحان بازی است که بسیاری از آن‌ها در جشنواره‌های بین‌المللی نیز حضور فعال داشته‌اند. نیروی انسانی ایرانی به‌ویژه در زمینه‌های داستان‌نویسی تعاملی، طراحی مراحل (level design)، و موسیقی بازی دارای توانایی‌های چشم‌گیری است. این پتانسیل می‌تواند به توسعه بازی‌های مشترک با محتوای فرهنگی یا جهانی‌پسند در همکاری با استودیوهای ویتنامی منجر شود.
8. ج.ا.ایران تجربه قابل توجهی در تولید بازی‌های بومی‌سازی‌شده با محوریت تاریخ، فرهنگ و هویت ملی دارد. بازی‌هایی مانند "مختار فصل قیام"، "عملیات انهدام"، یا "شبگرد" نمونه‌هایی از تلاش برای بومی‌سازی محتوای بازی هستند. این توانایی می‌تواند در همکاری با استودیوهای ویتنامی برای توسعه محتوای بومی یا تولید بازی‌هایی با روایت فرهنگی مشترک بسیار مفید واقع شود.
9. با وجود تحریم‌ها، ج.ا.ایران زیرساخت فنی مناسبی در زمینه گرافیک رایانه‌ای، موتورهای بازی (مانند Unity و Unreal)، و پلتفرم‌های آموزش تخصصی توسعه داده است. همچنین نهادهایی مانند بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای (IRCIG) زمینه خوبی برای حمایت‌های آموزشی، مالی و نمایشگاهی دارند. این زیرساخت‌ها می‌توانند مکملی برای تجربیات ویتنام در انتشار و صادرات بازی باشند.

انتهای پیام