نقش رسانه‌ها در شرایط پسا تحریم چیست؟

به گزارش سیتنا، در این نشست که در دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها برگزار شد، احمد توکلی (نماینده مجلس شورای اسلامی)، احمد میدری (معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، محمد سلطانی‌فر (مدیر کل مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها)، سعید لیلاز (روزنامه‌نگار و تحلیلگر اقتصادی)، حجت‌الله میرزایی (استاد دانشگاه علامه طباطبایی و اقتصاددان) و حمید حسینی (فعال بازرگانی) حضور داشتند.

رسانه‌ها در مبارزه با فساد کوتاهی نکنند

در این نشست احمد توکلی - نماینده مجلس شورای اسلامی - با تاکید بر لزوم مبارزه رسانه ها با فساد موجود در کشور، گفت: ما نباید اهمیت توافق هسته ای را تنها در حد به کار بردن واژه «پسا تحریم» بدانیم.

توکلی با بیان اینکه وقتی از واژه «پسا تحریم» استفاده می‌کنیم، آدم یاد تاریخ میلادی می‌افتد، اظهار کرد: به نظر من اهمیت این موضوع آنقدر نیست که بخواهیم از آن به عنوان یک مبدا تاریخی یاد کنیم؛ البته ممکن است که زمانی این اتفاق بیافتد.

او ادامه داد: اگر تحریم‌ها دارای خاصیتی باشد که بتوان از آن به عنوان مبدا تاریخی یاد کرد، آن خاصیت تقویت روحیه استقلال‌خواهی است؛ برای مثال می‌توان به بخش‌هایی از مهندسی اشاره کرد که به خاطر کاربرد دوگانه آن تحریم شده بود، ولی مهندسین اصفهان توانستند مواد آن را تولید کنند و با وزارت دفاع و نفت قرارداد ببندند که پیشرفت های خوبی هم در این زمینه داشتند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با تاکید بر میزان اهمیت استفاده از واژه «پسا تحریم»، افزود: اگر جنبه‌های مثبت تحریم را در نظر داشته باشیم، آن زمان می ارزد که این واژه را استفاده کنیم. اما اگر «پسا تحریم» اسباب صادرات نفت و واردات کالا را تقویت کند، دیگر ارزش این نام را ندارد.

توکلی با بیان اینکه هر نوع اصلاح وضعیت در کشور بدون وجود وحدت عمومی، کم و دیر جواب م‌ دهد، گفت: کشمکش های سیاسی در راستای توسعه و تصمیم گیری در توسعه تاخیر ایجاد می کند. به عنوان مثال در جریان هدف مندی یارانه ها به دلیل وجود کشمکش های سیاسی این طرح دچار مشکلات زیادی شد.

او ادامه داد: فرض کنید که دو جناح متفاوت در کشور می خواهند منافع کشور را بین خودشان تقسیم کنند و در روند این کار بین این جناح ها تنقاضی به وجود می آید. در این وضعیت رسانه ها می توانند دو نوع عکس العمل داشته باشند؛ یا دعوای بین کارکنان کشور را تشدید کنند و یا نقش یک میانجی و وحدت بخش را داشته باشند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه با وجود فساد هیچ باری به سر منزل مقصود نمی رسد، بیان کرد: نباید فساد در کشور سیستمی و رسمی شود.

توکلی در پایان با بیان اینکه رسانه‌ها قدر خود را بدانند و در مبارزه با فساد کوتاهی نکنند، تاکید کرد که در این صورت است که یک رکن مبارزه با فساد تامین می شود. نگوییم آزادی وجود ندارد؛ آزادی هم هست و هم نیست. بالاخره مبارزه با مشکلات اقتصادی مسائل خود را دارد.

لغو تحریم‌ها مشکلات اقتصادی را در کوتاه مدت حل نمی‌کند

معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم در نشست تخصصی «نقش رسانه‌ها در پساتحریم‌ها» تاکید کرد: لغو تحریم‌ها مشکلات اقتصادی را در کوتاه مدت حل نمی‌کند.

احمد میدری با اشاره اینکه تصور رایج بر این است که تحریم توانست مشکلات اقتصادی زیادی را از طریق کمبود ارز ایجاد کند، گفت: باید بدانیم که لغو تحریم مشکلات اقتصادی را در کوتاه مدت حل نمی‌کند. امروز بعد از لغو تحریم ها هم تصور بر این است که مشارکت ارزی رخ خواهد داد و شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی وارد کشور می‌شوند و ما می توانیم به رفاه کوتاه مدت دست پیدا کنیم.

وی ادامه داد: این درست همان تصوری است که ما پس از جنگ تحمیلی داشتیم و مردم و سیاست مداران دچار همین الگوی فکری شده بودند که باعث شد آسیب های جدی به جامعه وارد شود. در واقع تصور بر این بود که پس از 8 سال سختی، باید بتوانیم به یک رفاه نسبی دست پیدا کنیم و در همین راستا اجازه دادند تا واردات بیشتری صورت بگیرد تا مردم بتوانند شیرینی اقتصاد پس از جنگ را لمس کنند.

معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون گفت: نتیجه آن تصور عمومی و انعکاس آن توسط سیاستمداران این بود که تورم شدید را در دوران پس از جنگ تجربه کردیم.

میدری همچنین با تاکید بر اینکه نباید اینگونه تصور کرد که ورود ارز به کشور می‌تواند نقطه عطفی بوده و تغییرات مهمی به دنبال داشته باشد، افزود: امروز هم این تصور در جامعه و مطبوعات وجود دارد که با لغو تحریم‌ها در کوتاه مدت تغییر شگرفی در اقتصاد کشور صورت خواهد گرفت که این موضوع منجر به شتاب زدگی در سیاست های اقتصادی کشور می‌شود.

وی با بیان اینکه ما شرایط اقتصادی سختی را در چند سال گذشته تجربه کرده‌ایم، اظهار کرد: در آن سال‌ها تورم 30 تا 40 درصدی را تجربه کردیم که از نوادر صد سال اخیر کشور است و بعد شاهد نرخ رشد منفی بودیم که باز این هم از پدیده های نادر محسوب می‌شود.

میدری با اشاره به برخی سیاست های نادرست اعمال شده در زمان تحریم ها گفت: برای مثال می توان به موضوع صندوق های بازنشستگی اشاره کرد. از سال 54 تا 85، یک میلیون 300 هزار بازنشسته در سازمان تامین اجتماعی وجود داشت و از 84 تا94 ، یک میلیون و 400 هزار بازنشسته داریم. بازنشستگی های پیش از موعد و برخی رفتارهایی که در این زمینه صورت می گرفت از جمله همان سیاست های نادرست است.

وی در پایان با تاکید بر اینکه شرایط بد اقتصادی‌، می‌تواند شرایط اجتماعی را به شدت تغییر دهد، بیان کرد: در واقع تورم، اخلاقیات و ارزش‌های مردم را مورد حمله قرار خواهد داد. اگر تورم بالا باشد زندگی آدم ها به نوعی تبدیل به تراژدی خواهد شد.

اصحاب رسانه بعد از توافق هسته‌ای به فکر افتادند

محمد سلطانی‌فر، مدیرکل مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها در ابتدای سخنانش دلایل برگزاری این نشست تخصصی را عنوان و با تاکید بر اینکه اقشار مختلف جامعه به ویژه اقتصادیون و سیاسیون پس از توافق هسته‌ای درمورد فعالیت های خود به فکر فرو رفتند، بیان کرد: ما اصحاب رسانه نیز به فکر افتادیم که از این اتفاق مهم و ارزشمند که نصیب ما شده است چگونه می‌توانیم استفاده کنیم و فعالیت‌های خاصی را شکل دهیم.

او با اشاره به اینکه ما در طول دوران تحریم همیشه عادت کرده بودیم که نگاه بسته، تحریمی و دشمن ستیزانه به موضاعات داشته باشیم، ادامه داد: مساله اصلی این است که آیا اکنون که در دوران «پسا تحریم» بسر می‌بریم، می‌توانیم ادبیات روزنامه‌نگاری خود را تغییر بدهیم؟

مدیر کل مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها افزود: پرسش‌هایی چون " آیا رسانه های اقتصادی می توانند حرف های سایر دست اندرکاران حوزه اقتصادی و سیاسی خودشان را در جناح های مختلف بیان کنند؟" ما را بر آن داشت تا تلاش کنیم تصویر صحیحی از جامعه امروزمان را به مخاطبان جهانی نشان دهیم.

سلطانی‌فر در پایان سخنانش با اشاره به اینکه امسال سال همدلی و هم زبانی است، اظهار کرد: رویکرد اصلی ما در این نشست این است که رسانه‌ها چگونه می توانند با توجه به مسائل «پسا تحریم»، مسائل اقتصادی را دنبال کنند.

رسانه‌ها بر مبنای سود و ضرر از توافق اظهار نظر کردند

همچنین سعید لیلاز - روزنامه‌نگار و تحلیلگر اقتصادی - نیز در این نشست هویت مستقلی برای مطبوعات و رسانه‌ها در ایران قائل نشد و با اشاره به اینکه صادر کردن یک حکم یا توصیه کلی برای مطبوعات عملی نیست، اظهار کرد: امروز ما شاهد این هستیم که در برخی رسانه‌ها هجمه‌هایی علیه سیاست های دولت صورت می‌گیرد که این مساله را نمی‌توان در زمره اخلاق و درستی دانست بلکه فقط مساله منفعت مطرح است.

او ادامه داد: هر کدام از رسانه ها بر مبنای سود و ضررهایی که از توافق می بردند، اظهار نظر کردند. علت اینکه پس از توافق برخی اختلافات شکل گرفت این بود که عده‌ای منافعشان در این توافق نبود.

لیلاز با بیان اینکه نقش رسانه‌ها در «پسا تحریم» در حوزه سیاست است و نه در حوزه اقتصاد، افزود: اگر فضای سیاسی در کشور باز شود، راهی برای آزادی بیشتر رسانه‌ها به وجود خواهد آمد.

این روزنامه‌نگار با اشاره به اینکه ما اهالی مطبوعات بنا به جایگاه اجتماعی خودمان بسیاری از مسائل را نمی‌بینیم، بیان کرد: برای مثال زمانی که بلیط هواپیما درصد کمی افزایش پیدا می‌کند موج اعتراضات در رسانه ایجاد می شود ولی زمانی که بلیط‌های اتوبوس های مسافرتی با درصد بالایی افزایش پیدا می کنند، به آن پرداخته نمی شود.

لیلاز ادامه داد: مثالی دیگری که می توان برای این موضوع آورد این است که ما در 2 سال گذشته موفق شدیم که طب ملی را در کشور تا حدی به اجرا درآوریم اما متاسفانه هیچ روزنامه و رسانه ای به آن نپرداخته است.

در شرایط حاضر تاثیرگذاری رسانه‌ها کاهش یافته است

حجت‌الله میرزایی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی عصر امروز 3 شهریور در نشست خبری بررسی نقش رسانه‌ها در شرایط پسا تحریم که در مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها برگزار شد، گفت: باید محدودیت‌های رسانه‌ای در بازنگری به میزان اقدام ملی در نظر گرفته شود.

وی افزود: در پسا تحریم به دلیل دو دسته عامل خارجی و بازار جهانی نفت حداقل تا یک دهه با قیمت پایین نفت روبرو می‌شویم که سبب عدم تامین منابع مالی در مقابل انتظارات ایجاد شده است.

 استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی عنوان کرد: در ساختار اقتصادی ایران نیاز به اصلاحات جدی است که رسانه‌ها در این زمینه نقش جدی داشته و می‌توانند با ایجاد فضای گفتگو شکل‌گیری تحولات عمده را در افکار و اندیشه‌های جامعه ایجاد کنند.

میرزایی افزود: تولید محتوا در رسانه‌ها کاهش پیدا کرده و بیشتر نقش انتقال دهنده را پیدا کردند، 40 هزار بنگاه کوچک و تشکل‌های قدرتمند سبب شده که صدای آنها با جایی نرسد، رسانه‌هایی که قرار بود بیطرف باشند عملا بازیگر بنگاه‌های اقتصادی بزرگ شدند که عملا اجازه گفتگوی جدی برای اصلاحات موثر در اقتصاد ایران را نمی‌دهند.

4 کارکرد رسانه ها در شرایط پساتحریم

حمید حسینی، فعال اقتصادی و عضو هیات مدیره صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی، به رسالت رسانه ها در دوران پساتحریم اشاره کرد و گفت: رسانه‌ها در دوران پساتحریم باید 4 کارکرد «گفتمان‌سازی»، «ایمرج مارکتینگ»، «اطلاع‌رسانی» و «مطالبه‌گری» داشته باشند؛ به گفته وی رسانه ها در کارکرد «اطلاع‌رسانی» باید تولید محتوا کنند و در همین زمینه باید رسانه‌ها را نوسازی و بازسازی کرد.

وی ادامه داد: رسانه‌ها در کارکرد «گفتمان‌سازی» باید در عرصه جهانی گفتمان‌سازی کنند. اکثر منازعات سیاسی و امنیتی در جهان با جنگ به سرانجام می‌رسید ولی در زمینه بحث امنیتی انرژی هسته‌ای ایران با گفتمان به نتیجه رسید.

وی ادامه داد: در کارکرد «ایمرج مارکتینگ» رسانه ها باید یک بازنمایی صحیح و واقعی از ایران در فضای جهانی ارائه کرد و در کارکرد «مطالبه‌گری» رسانه ها باید مطالبه‌گر باشند و مسائل مهم کشور را پیگیری کنند.

در پایان این نشست، سخنرانان  به  پرسش های میهمانان و خبرنگاران حاضر پاسخ دادند.

انتهای پیام