نقد مجازی آری، اعتراض مجازی نه

به گزارش سیتنا، جواد دلیری در ستون نگاه روز روزنامه اعتماد نوشت: «معرفی دولت دوم حسن روحانی «حُسن ظن»های گوناگونی به دنبال داشته و دارد. اگر به برخی افراد و چهره‌های جدید و قدیم کابینه یا ترکیب سیاسی و جنسیتی اعضای کابینه نقد و نظری وجود داشته باشد که دارد و از نگاه برخی، ظن‌های کابینه‌ است اما نوع معرفی کابینه این‌ بار حُسن‌های فراوانی داشت. این حسن و نیکی‌های کابینه از جنس دیگری است:

برای نخستین‌ بار معرفی کابینه به‌ طور گسترده قبل از معرفی، نقد و بررسی شد.

حامیان و هواداران رییس‌جمهور در فضای مجازی در کنار منتقدان و مخالفان او و نیز اصحاب سیاست و قدرت در نشست‌ها و مذاکرات گوناگون به دولت نظر و نگاه خود را منتقل کردند تا گامی مهم در جهت افزایش شفافیت و تعامل برداشته شود. هر چند عمومی شدن و نظرخواهی غیر مستقیم مشکلات خاص خود را داشت اما دستاوردهایش کم نبود. اگر حتی به برخی نظرها و پیشنهادها توجه نشده باشد اما باز ارزش این عمومی شدن و نقد و بررسی را داشت.

علاوه بر این، روحانی همزمان با اعلام و معرفی کابینه خود به پارلمان، متن کامل برنامه‌های وزیران پیشنهادی خود را در فضای وب منتشر کرد. این در حالی بود که هنوز نمایندگان مردم در خانه ملت به برنامه‌های وزیران پیشنهادی دسترسی نداشتند، آحاد ملت توانستند متن کامل این برنامه را در اختیار داشته باشند.

فراموش نباید کرد که پیش از این دریافت همین برنامه‌ها محرمانه بود یا این که به سختی در دسترس عموم قرار می‌گرفت. انتشار عمومی برنامه‌های وزیران پیشنهادی یک اتفاق نیکو در «حکمرانی خوب» است و  می‌تواند به مشارکت‌جویی، شفافیت، پاسخگویی، اثربخشی، رعایت برابری، ارتقای حاکمیت قانون و تعیین اولویت‌ها بر مبنای اجماع وسیع‌تر کمک کند.

اینک قبل از بررسی برنامه‌های وزیران پیشنهادی در مجلس، جامعه مدنی و عموم کارشناسان و متخصصان به سهولت و مستند می‌توانند برنامه‌ها را نقد و بررسی کنند. این اقدام کمک‌یار نمایندگان پارلمان نیز خواهد بود که قطعا در آگاهی‌بخشی آنان و رای و نظرشان موثر خواهد بود.

در واقع جامعه با نظارت و نظر عمومی خود یک کارگاه و بدنه کارشناسی قوی برای دولت و پارلمان خواهد بود.

این فرصت مناسب به راحتی به دست نیامده است، برای دولتی که از آزادی اطلاعات و گسترش آن حمایت می‌کند، اقدام مناسب و قابل تقدیری است. پس این فرصت را از دست ندهیم؛ نقاط قوت و ضعف برنامه‌ها را به صورت ملی نقد و بررسی کنیم و آن را در اختیار تصمیم‌گیران قرار دهیم که در این صورت اعتماد و سرمایه اجتماعی کشور در پیشبرد توسعه و برنامه‌های دولت یاری‌دهنده خواهد بود و خود این سرمایه نیز تقویت می‌شود.

بنابراین به راحتی می‌توان به جای افراد پیشنهادی، برنامه‌های ارایه شده را بررسی کنیم؛ به جای خوب و بد خواندن چهره‌ها، عملی شدن و نشدن برنامه‌ها را به قضاوت بنشینیم. تجربه‌های کهنه‌سالاران در برنامه‌های مدرن آنها را بررسی و مشخص کنیم که آیا برنامه‌ها واقع‌بینانه است یا عوامانه.

در دنیای سیاست مدافعان مردم‌سالاری تشخیص داده‌اند که انتخابات به تنهایی نمی‌تواند پاسخگویی و نظارت عمومی به همراه داشته باشد مگر این که شهروندان قادر به کنترل اقدامات مقامات منتخب و در عین حال نظارت همیشگی باشند.

از سوی دیگر، مطالبه و مزایای فزاینده برای شفافیت امروزه همه جا فراگیر شده است. شفافیت از طریق آزادی اطلاعات و در دسترس بودن آن ابزاری برای ارزیابی عملکرد و وعده‌ها و در نتیجه در خدمت منافع عمومی خواهد بود.

شک نباید کرد با نگرش مناسب و منصفانه و در عین حال کارشناسی و انتقادی می‌توان به اصلاح رویکردها بهبود حکمرانی خوب کمک بیشتری کرد. دیروز یکی از نمایندگان مجلس به خوبی اشاره داشت مثلا چرا در برنامه وزیر اطلاعات که جامع است به موضوع «فساد سیاسی» توجه نشده است یا چهره‌ای در فضای مجازی نوشت که وزیر پیشنهادی ارشاد به تئاتر توجه جدی نداشته است.

آیا افزودن همین بندها به برنامه جامع وزیران پیشنهادی، به بهبود عملکرد آنان کمک نخواهد کرد. رفتار دولت روحانی در توجه به فضای مجازی و دسترسی آزادتر به اطلاعات اثرگذاری خوب و مفیدی دارد. به جای اعتراض‌های مجازی، نقد مجازی کنیم تا رفتار و روش و کارکرد حکمرانان ما بهبود یابد.

انتهای پیام