ایران جز سه کشور نخست جهان در زمینه فیلترینگ

به گزارش سیتنا به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران منطقه اصفهان، دکتر حمید ضیایی‌پرور، سه‌شنبه در همایش فضای مجازی، سواد رسانه‌ای و بازی‌های رایانه‌ای که در اصفهان برگزار شد، با بیان اینکه پروژه اینترنت در سال 1969 از بطن پنتاگون و در فضای جنگ سرد به جهان عرضه شد، اظهار کرد: پروتکل TCPIT نخستین پروژه‌ای بود که منجر به ایجاد زبان مشترک در میان رایانه‌ها شد و اگرچه در ابتدا تنها توسط مراکز نظامی آمریکا مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما بعدها در اختیار شرکت‌های چند ملیتی و دانشگاه‌های آمریکا نیز قرار گرفت و به همه جهان تسری یافت.

وی با اشاره به انواع ویژگی‌های نسل اول وب در جهان افزود: ایمیل، وب سایت، موتورهای جستجو، یلوپیج‌ها، دایرکتوری‌ها و چت روم‌ها نخستین گروه از وب‌هایی بودند که انبوه میلیون‌ها کاربر اینترنتی را به معدود تولیدکنندگان محتوا و کانال‌های مربوط به آن‌ها متصل می‌کردند و خبرگزاری‌های جهانی به طور خاص نخستین استفاده کنندگان از این روش انتقال اطلاعات بودند.

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ظهور نسل دوم وب‌ها را به عنوان یک تغییر ماهوی بنیادین در آستانه قرن بیست و یکم مورد توجه قرار داد و گفت: وبلاگ‌ها، میکروبلاگ‌ها، شبکه‌های دوستیابی، سایت‌های اجتماعی، ویکی‌ها و سایت‌های اشتراک گذاری، امکانات جدیدی بودند که روش‌های دیرینه تولید محتوا را کنار زدند و سکوهایی را برای انتقال اطلاعات به همه مردم جهان فراهم ساختند.

وضعیت نامناسب فیلترینگ در ایران

ضیایی‌پرور رسانه‌های اجتماعی را نقطه مقابل رسانه‌های خبری صنعتی در جهان دانست و اضافه کرد: اگرچه یوتیوب به عنوان یک رسانه محتواساز و عمومی در جهان شناخته می‌شود، اما فیسبوک و توئیتر بیشتر به عنوان رسانه‌های اجتماعی برخوردار از حلقه‌های میانی مورد توجه عموم مردم قرار گرفته‌اند و از قدرت نفوذ زیادی برخوردار شده‌اند.

وی از شبکه اجتماعی توئیتر یا دنبالر به عنوان نمود عینی استفاده از میکروبلاگ‌ها در دنیای امروز نام برد و خاطرنشان کرد: این شبکه که کار خود را با پیام (چه کاری انجام می‌دهی؟) آغاز کرد امروز با شعار (در اطراف تو چه می‌گذرد؟) کاربران خود را به ارسال اطلاعات آنلاین از محیط اطراف خود ترغیب می‌کند و بسیاری از رسانه‌های بزرگ خبری دنیا در کنار پرتال اصلی خود صفحات توئیتر منتسب به خود را هر لحظه به روز رسانی می‌کنند.

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نقطه آغاز فعالیت سایت‌های اجتماعی را شبکه‌های دوستیابی عنوان کرد و درباره سایت دایره المعارف ویکی، افزود: دایره المعارف یا دانشنامه ویکی با این تفکر که عاقبت نظر خوبان بر بدان برتری می‌یابد، زمینه انتقال اطلاعات مردم عادی را در ارتباط با موضوعات مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فراهم کرد و از این طریق زمینه دسترسی آزاد به اطلاعات را در اختیار همه مردم جهان قرار داد.

ضیایی‌پرور ادامه داد: ویکی ظرفیت عمومی جهان را در یک شبکه متمرکز اطلاعاتی به خدمت گرفت و با بهره گیری از دیوان‌سالارها و ویراستاران خبره، اطلاعات نادرست یا مشکوک افرادی که قصد اخلال در این شبکه اجتماعی را داشتند، در صفحات بحث عمومی مورد قضاوت قرار داد.

سرعت اینترنت ایران در جهان منسوخ شده است

وی وضعیت فیلترینگ در ایران را نامناسب ارزیابی کرد و با اشاره به گزارش 40 صفحه ای مرکز پژوهش‌های مجلس در این خصوص خاطرنشان کرد: ایران یکی از سه کشور نخست جهان در زمینه فیلترینگ در سه حوزه فراگیری، وسعت و عمق اطلاعات است و باید به این مسأله توجه داشت که ایران اگرچه تا نقطه نهایت اعمال سیاست‌های سلبی برای فیلترینگ اینترنت پیش رفته است، اما در حوزه سیاست‌های ایجابی تاکنون هیچ اقدام شایسته ای انجام نداده است.

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اعتقاد به اینکه خراب کردن همیشه راحت‌تر از ساختن است، گفت: زکات علم نشر دانش است نه حبس آن و به اشتراک گذاری اطلاعات با توجه به ملاحظات قانونی و امنیتی باید در اولویت سیاست‌های دولت‌ها، سازمان‌ها و نهادهای مختلف کشور قرار گیرد.

ضیایی‌پرور با اعلام اینکه 43 میلیون ایرانی بدون احتساب کاربران نسل سوم تلفن همراه به اینترنت در سطوح مختلف دسترسی دارند، اظهار کرد: متوسط سرعت اینترنت ایران که براساس آمار مرکز ملی مدیریت اینترنت 128 گیگابیت بر ثانیه عنوان شده، اکنون در جهان منسوخ شده است این در حالی است که متوسط سرعت اینترنت کاربران جهانی از مرز دو گیگابیت بر ثانیه گذشته است.

وی با بیان اینکه گوگل، یاهو و بلاگفا سه سایت اجتماعی پرطرفدار در ایران است، افزود: گوشی‌های هوشمند، اینترنت پرسرعت و نرم افزارهای کاربردی شبکه‌های مربوطه، از جمله ابزارهایی هستند که کاربران اینترنتی در ایران و جهان را به شبکه‌های اجتماعی متصل می‌کنند و آمارها نشان می‌دهد که 75 تا 80 درصد کاربران اینترنت در شبکه‌های فضای مجازی عضو هستند.

فضای سایبری چاقوی دو لبه

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با تأکید بر اینکه شبکه‌های اجتماعی تنها یکی از راه‌های استفاده از فضای مجازی است، خاطرنشان کرد: با وجود اینکه واگرایی اقوام ایرانی در فضای سایبری ترویج ملی گرایی افراطی، ترویج سبک زندگی غربی، انتقال هنجارهای نامتعارف و ترویج ابتذال و خشونت بخشی از تهدیدهای فضای مجازی محسوب می‌شوند، اما باید پذیرفت که فضای سایبری پیش روی بشر مانند یک چاقوی دو لبه می‌تواند توسعه بخش یا مخرب باشد.

ضیایی‌پرور روند رویارویی جامعه ایران با پدیده‌های نوظهور را مورد توجه قرار داد و خاطرنشان کرد: رفتار انفعالی ایرانیان در برابر فضای مجازی در تقابل با سیاست‌های سلبی مدیران در سال‌های گذشته تشدید شد و تقلیل بودجه سازمان‌های رایانه‌ای و رسانه‌های مجازی به صفر، بر روند روبه رشد معضلات اجتماعی در کشور دامن زد.

وی نسخه‌های مشابه رسانه‌های اجتماعی ایرانی مانند فیس‌نما و ... را ناکارآمد توصیف کرد و افزود: کپی رایت شبکه‌های بومی از شبکه‌های مجازی خارجی، بی توجهی به ظرفیت نخبگان رسانه‌ای و عدم رویکرد محتوا محور از جمله دلایل افول تکنولوژی رسانه در ایران بوده است.

رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه تمام تکنولوژی در اختیار غرب است، تصریح کرد: نخبگان ایرانی توانایی استخراج، پالایش و قراردهی آموزه‌های ناب فرهنگ ایرانی اسلامی را در شبکه‌های اجتماعی دارند، تنها لازم است که ترس‌های دیرین خود را از فضای رسانه‌ای دور بیاندازند و برای فتح قله‌های پیشرفت و توسعه در زمینه فناوری اطلاعات تلاش کنند.

ضیایی‌پرور ادامه داد: سیاست‌های ایجابی شورای عالی فضای مجازی، تنها نقطه امید نخبگان رسانه‌ای ایران محسوب می‌شود تا از این طریق دریچه تازه‌ای به سمت رسانه های اجتماعی همسو با فرهنگ اسلامی ایرانی گشوده شود.